Raport SK&S | Opłata mocowa. Audyt energetyczny przedsiębiorstwa | listopad 2020 r.

  • Stawki i wymiar opłaty mocowej
  • Ulga w opłacie mocowej
  • Działania zaradcze
  • Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego

Pobierz raport w wersji PDF

 

Opłata mocowa

Zgodnie z Ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy („Ustawa”), odbiorcy końcowi będą obciążani opłatą mocą w celu pokrycia zobowiązań podmiotów świadczących obowiązki mocowe. Początkowo obowiązek wnoszenia opłaty mocowej miał wejść w życie 1 października 2020 r., jednakże przepisy ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja”), opóźniły rozpoczęcie pobierania tej opłaty do dnia 1 stycznia 2021 roku.

Stawki i wymiar opłaty mocowej

W listopadzie 2020 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił stawkę opłaty mocowej oraz wybrane godziny doby, w których pobór energii będzie obciążony opłatą mocową

Zgodnie z Ustawą, opłata mocowa będzie obciążała gospodarstwa domowe według stawki zryczałtowanej, naliczanej od każdego punktu poboru w zależności od rocznego zużycia energii elektrycznej w danym punkcie, natomiast dla innych odbiorców będzie to stawka za zużycie energii elektrycznej w wybranych godzinach doby w dni robocze.

Zgodnie z art. 74 ust. 4 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy („Ustawa”), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki publikuje w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki do dnia 30 września każdego roku:

  • stawki opłaty mocowej na kolejny rok;
  • wybrane godziny doby przypadające na godziny szczytowego zapotrzebowania na moc w systemie, wyznaczone odrębnie dla kwartałów roku dostaw – na potrzeby obliczania opłaty mocowej należnej od odbiorców innych niż gospodarstwa domowe.

W drodze wyjątku, zgodnie z art. 16 Nowelizacji stawki na rok 2021 zostały opublikowane 30 listopada 2020 roku.

W wydanej dnia 19 listopada 2020 roku, informacji, Prezes URE określił, że wybranymi godzinami doby dla każdego z czterech kwartałów 2021 r. – na potrzeby obliczania opłaty mocowej należnej od odbiorców końcowych innych niż gospodarstwa domowe, jest piętnaście kolejnych godzin każdej doby przypadającej na dzień roboczy (dni od poniedziałku do piątku z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy), przy czym pierwsza z tych godzin, każdego dnia rozpoczyna się o 7.00, a piętnasta – o 21.00.

W dniu 30 listopada Prezes URE ogłosił stawki opłaty mocowej na rok 2021, które wynoszą:

  • 1,87 zł na miesiąc – w odniesieniu do odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w gospodarstwie domowym, zużywających rocznie poniżej 500 kWh energii elektrycznej;
  • 4,48 zł na miesiąc – w odniesieniu do odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w gospodarstwie domowym, zużywających rocznie od 500 kWh do 1 200 kWh energii elektrycznej;
  • 7,47 zł na miesiąc – w odniesieniu do odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w gospodarstwie domowym, zużywających rocznie powyżej 1 200 kWh do 2800 kWh energii elektrycznej;
  • 10,46 zł na miesiąc – w odniesieniu do odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w gospodarstwie domowym, zużywających rocznie powyżej 2800 kWh energii elektrycznej;
  • 76,20 zł/MWh – w odniesieniu do odbiorców końcowych innych niż powyżej wymienieni.

Ulga w opłacie mocowej

Na etapie uchwalania ustawy o rynku mocy przewidywano, że odbiorcy przemysłowi (przemysł energochłonny) będą mogli skorzystać z ulg w opłacie mocowej – analogicznych do ulg w opłacie OZE, czy też ulg w opłacie kogeneracyjnej. Ulga w opłacie mocowej została faktycznie wprowadzona ustawą z 2017 r. pod warunkiem zawieszającym stwierdzenia przez Komisję Europejską, że stanowi ona pomoc państwa zgodną z rynkiem wewnętrznym (względnie wydania przez Komisję decyzji stwierdzającej, że środek ten nie stanowi pomocy państwa). Mimo upływu 3 lat od momentu uchwalenia ustawy o rynku mocy, notyfikacja ulgi w opłacie mocowej dla odbiorców przemysłowych nadal nie zakończyła się sukcesem, a tym samym istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie wejdzie ona w życie. Oddany do konsultacji Projekt w żadnym zakresie nie odnosi się do ulgi mocowej.

Działania zaradcze

W związku z wejściem w życie opłaty mocowej należy nie tylko uwzględnić tę pozycję w planowanych kosztach zakupu usług dystrybucji energii elektrycznej, lecz również zweryfikować możliwości zmniejszenia ciężarów związanych z tą opłatą, w tym:

  • działania w celu poprawy efektywności energetycznej, w tym zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu;
  • inwestycje we własne źródła wytwarzania (odnawialne źródła energii, instalacje kogeneracyjne);
  • inwestycje w magazyny energii, itp.

Dodatkowo, odbiorcy mają możliwość uzyskania przychodów ze świadczenia tzw. usług DSR, tj. redukcji poboru energii elektrycznej z sieci na polecenie operatora systemu przesyłowego (w wybranych godzinach, w których operator identyfikuje ryzyko braku wystarczających rezerw wytwórczych). Usługi takie mogą być świadczone na rzecz operatora zarówno bezpośrednio, jak i poprzez wyspecjalizowanego agregatora, tj. przedsiębiorcę, który posiadając bezpośrednią umowę z operatorem, zawiera z odbiorcą odpowiednią umowę o świadczenie usług DSR, przygotowuje odbiorcę do świadczenia takich usług i wypłaca uzgodnione wynagrodzenie z tytułu świadczenia tych usług. W ten sposób odbiorcy mogą czerpać przychody z usług DSR kontraktowanych przez operatora na rynku mocy (tj. świadczyć usługi finansowane z opłaty mocowej) lub w ramach innych programów DSR organizowanych przez operatora poza rynkiem mocy.

Zespół Energetyki i Projektów Infrastrukturalnych SK&S służy Państwu wsparciem w analizach związanych z identyfikacją i wdrożeniem instrumentów optymalizacji kosztu pozyskania energii elektrycznej.

Audyt energetyczny przedsiębiorstwa

W październiku 2020 r. mija cztery lata od wejścia w życie ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, która nałożyła na przedsiębiorców obowiązek wykonywania audytów energetycznych przedsiębiorstwa nie rzadziej niż raz na 4 lata, przy czym pierwszy audyt miał zostać wykonany nie później niż 1 października 2017 r. Tym samym przedsiębiorcy, którzy wykonali audyt energetyczny przedsiębiorstwa na przełomie 2016 i 2017 r. są zobowiązani do wykonania już niebawem kolejnego audytu.

Biorąc pod uwagę czas niezbędny do realizacji audytu (w tym wykonania niezbędnych pomiarów i kalkulacji oraz sporządzenia raportu) oraz zawiadomienia regulatora o przeprowadzonym audycie, jak również obecne uwarunkowania związane ze stanem epidemii i sankcje grożące za naruszenie obowiązku przeprowadzenia audytu (kara pieniężna do 5% przychodu przedsiębiorcy w poprzednim roku podatkowym), należy pamiętać o odpowiednio wczesnym zakontraktowaniu usługi przeprowadzenia audytu energetycznego przedsiębiorstwa.

Przeprowadzenie specjalistycznego audytu energetycznego przedsiębiorstwa pozwoli również na identyfikację działań/ inwestycji, które pomogą zwiększyć efektywność energetyczną, zredukować zużycie energii i zoptymalizować koszty jej pozyskania oraz pozyskać dodatkowy przychód ze sprzedaży tzw. białych certyfikatów przyznawanych w związku z realizacją inwestycji w zakresie efektywności energetycznej.

Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego dotyczy przedsiębiorcy, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudnia powyżej 250 pracowników

lub

  • roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekroczył równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Przedsiębiorcy, którzy są powiązani kapitałowo z większym podmiotem, ale nie spełniają powyższych przesłanek zatrudnienia i finansowych, nie są zobowiązani do przeprowadzenia audytu energetycznego.

Z obowiązku przeprowadzenia audytu zwolnieni są przedsiębiorcy posiadający:

  • system zarządzania energią określony w Polskiej Normie dotyczącej systemów zarządzania energią, wymagań i zaleceń użytkowania (PN-EN ISO 50001) certyfikowany przez niezależny podmiot, lub
  • system zarządzania środowiskowego EMAS,

– jeżeli w ramach tych systemów przeprowadzono audyt energetyczny przedsiębiorstwa.

Aby być zwolnionym z konieczności przeprowadzenia audytu przeglądy energetyczne przeprowadzane regularnie przez posiadaczy systemu zarządzania energią zgodnego z normą PN-EN ISO 50001 muszą swoim zakresem odpowiadać wymaganiom minimalnym audytu energetycznego przedsiębiorstwa określonymi w ustawie o efektywności energetycznej.

Przepisy Tarczy Antykryzysowych nie modyfikują terminu realizacji audytu energetycznego. Ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną i coraz większe zapotrzebowanie przedsiębiorstw na przeprowadzenie audytu rekomendujemy wcześniejsze zakontraktowanie wykonawcy audytu.

Sankcją za nieprzeprowadzenie audytu energetycznego jest kara pieniężna nakładana w drodze decyzji przez Prezesa URE w wysokości do 5% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Powiązane