RAPORT SK&S | Szczególne rozwiązania z zakresu regulacji sektorów infrastrukturalnych w ustawie o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 („Tarcza 2.0”)

Pobierz Raport w wersji PDF

Przedłużenie ważności niektórych koncesji i decyzji oraz świadectw kwalifikacyjnych i okresu powołania komisji kwalifikacyjnych

[Koncesje Prezesa URE] Koncesje udzielane przez Prezesa URE, których ważność wygasa w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, zostają przedłużone do 31 grudnia 2020 r. pod warunkiem złożenia wniosku o przedłużenie okresu obowiązywania koncesji nie później niż 30 dni przed upływem pierwotnego okresu obowiązywania koncesji.

Termin na uzupełnienie wniosku koncesyjnego w postępowaniu o wydanie koncesji przez Prezesa URE wszczętym i niezakończonym przed dniem lub w czasie trwania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii zostaje przedłużony do 60 dni po dniu odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej tego stanu, a niezależnie od tego w postępowaniu o udzielenie koncesji przez Prezesa URE wszczętym pomiędzy dniem wejścia w życie Tarczy 2.0 i 31 grudnia 2020 r. termin na uzupełnienie wniosku koncesyjnego zostaje wydłużony do 60 dni (dotychczas nie dłużej niż 30 dni).

[Wyznaczenie operatorów] Określony w decyzji Prezesa URE okres wyznaczenia operatorem systemu dystrybucyjnego lub operatorem systemu skraplania gazu ziemnego, który upływa przed dniem 31 grudnia 2020 r., zostaje przedłużony do 31 grudnia 2020 r.

[Świadectwa kwalifikacyjne] Do dnia 31 grudnia 2020 r. zostaje przedłużona ważność świadectw kwalifikacyjnych w zakresie eksploatacji sieci oraz urządzeń i instalacji, które wygasają w okresie od 1 marca do 30 grudnia 2020 r.

[Komisje kwalifikacyjne] Do dnia 31 grudnia 2020 r. zostaje przedłużony okres powołania komisji kwalifikacyjnych, których pierwotny okres powołania miał upłynąć w okresie od 1 marca do 30 grudnia 2020 r., a sprawdzenie kwalifikacji w zakresie eksploatacji sieci oraz urządzeń i instalacji w okresie do dnia 31 grudnia 2020 r. może być pod pewnymi warunkami przeprowadzane zdalnie.

Inwestycje budowlane

Zawiadomienie o zakończeniu budowy zamiast pozwolenia na użytkowanie

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w przypadku większości inwestycji budowlanych nie będzie wymagane pozwolenie na użytkowanie. Inwestor będzie jedynie zobowiązany do zawiadomienia nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy; w przypadku braku zgłoszenia sprzeciwu w terminie 14 dni od zawiadomienia, będzie można przystąpić do użytkowania obiektu budowlanego.

Rozwiązanie to może być jednak trudne do zastosowania w praktyce.

Po pierwsze, przepisy Tarczy przewidują, że bieg terminów na wniesienie sprzeciwu w okresie stanu epidemii i zagrożenia epidemicznego ulega zawieszeniu, zatem okres 14 dni może w praktyce ulec przedłużeniu o kilka tygodni lub miesięcy.

Po drugie, Tarcza 2.0 nie znosi wymogu odbiorów przez Straż Pożarną i Sanepid w przypadku, gdy projekt budowlany wymagał uzgodnienia pod kątem sanitarnym lub przeciwpożarowym. Stanowiska tych organów muszą być dołączone do zawiadomienia o zakończeniu budowy. Tymczasem odbiory w stanie epidemii są dokonywane w bardzo ograniczonym zakresie, a przepisy Tarczy w praktyce wyłączają „milczący odbiór” w razie bezczynności Straży Pożarnej i Sanepidu.

Powyższe niedopatrzenia ustawodawcy być może zostanie usunięte przy okazji kolejnej wersji Tarczy.

„Odblokowanie” niektórych postępowań

Przepisy Tarczy generalnie wstrzymują bieg terminów w toczących się postępowaniach, co w praktyce uniemożliwia załatwianie spraw i wydawanie decyzji. Tarcza 2.0. „odblokowuje” niektóre postępowania, m.in. Postępowania
w sprawie uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz w sprawie wydawania decyzji o warunkach zabudowy czy rozstrzygnięć na podstawie specustawy mieszkaniowej.

Nie „odblokowano” jednak skutecznie postępowań w sprawach decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwoleń na budowę lub zgłoszeń robót budowlanych ani urzędowych odbiorów inwestycji budowlanych. Być może będzie to zmienione w kolejnej wersji Tarczy.

Infrastruktura krytyczna i sieciowa

[Wejście w teren bez zgody właściciela] W czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii i stanu wyjątkowego właściciel infrastruktury krytycznej (w tym urządzeń służących do świadczenia usług telekomunikacyjnych, dostarczania energii elektrycznej, wody, ciepła, ropy naftowej, paliw lub gazu oraz odprowadzania ścieków) lub jego upoważniony przedstawiciel nabywa prawo do wejścia, w asyście Policji, na teren nieruchomości bez zgody jej właściciela w celu wykonania czynności niezbędnych dla zapewnienia ciągłości świadczenia usług, w tym w zakresie prac budowlanych.

[Usprawnienia proceduralne] Tarcza 2.0 usprawnia proces budowlany w odniesieniu do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych dotyczących utrzymania ciągłości działania istotnych usług, w szczególności w zakresie telekomunikacji, łączności publicznej, transportu, świadczeń zdrowotnych, energii, handlu, gospodarki wodnej lub kanalizacyjnej, oczyszczania ścieków, porządku publicznego, obronności, wyłączając w tym zakresie stosowanie istotnej części przepisów prawa budowlanego, ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (w tym aktów planistycznych), ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Umożliwi to w niektórych przypadkach budowę, przebudowę, remont i rozbiórkę sieci elektroenergetycznych, ciepłowniczych, wodociągowych i kanalizacyjnych w oparciu o swoiste zgłoszenie organowi administracji architektoniczno-budowlanej podejmowanych robót, przy czym procedura ta nie jest ograniczona do obiektów kwalifikowanych formalnie jako infrastruktura krytyczna.

[Brak zawieszenia biegu terminów procesowych] Przepisy dotyczące zawieszenia terminów procesowych i sądowych na czas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii nie mają zastosowania w postępowaniach dotyczących inwestycji prowadzonych na podstawie specustaw infrastrukturalnych (ustawa o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, ustawa o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w sektorze naftowym, ustawa o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych), co powinno wpłynąć na przyspieszenie inwestycji w tym zakresie.

[Ograniczenie praw pracowniczych] Tarcza 2.0 zwiększa uprawnienia pracodawcy wobec pracownika w przedsiębiorstwach prowadzących działalność polegającą na zapewnieniu funkcjonowania systemów i obiektów infrastruktury krytycznej (w tym sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych), będących podwykonawcami/ dostawcami kluczowymi dla zachowania ciągłości działania infrastruktury krytycznej, prowadzących stacje paliw płynnych, produkujących lub dystrybuujących żywność, czy też bankach i instytucjach kredytowych itp. (możliwość zmiany systemu lub rozkładu czasu pracy, jak również polecenia świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania infrastruktury, możliwość zobowiązania pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę z możliwością wliczenia czasu dyżuru do odpoczynku, tzw. „skoszarowanie” pracowników).

Możliwość przedłużenia mocy obowiązującej umów o przyłączenie do sieci instalacji OZE

Inwestorzy w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii mogą doprowadzić do przedłużenia mocy obowiązującej umów o przyłączenie do sieci instalacji odnawialnego źródła energii do dnia 30 czerwca 2022 r. Dotyczy to umów o przyłączenie do sieci instalacji odnawialnego źródła energii, w których termin na dostarczenie po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej przypada przed dniem 30 czerwca 2022 r., a które do dnia wejścia w życie Tarczy 2.0 nie zostały wypowiedziane z uwagi na naruszenie tego terminu. Warunkiem przedłużenia jest złożenie przez podmiot przyłączany wniosku o przedłużenie terminu na dostarczenie po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej do dnia 30 czerwca 2022 r.

Możliwość przedłużenia terminu realizacji zobowiązania do sprzedaży energii elektrycznej z instalacji odnawialnego źródła energii po raz pierwszy w ramach systemu aukcyjnego

Inwestorzy w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii, którzy wygrali aukcję OZE, mogą ubiegać się o przedłużenie terminu na realizację zobowiązania do sprzedaży energii elektrycznej po raz pierwszy w ramach systemu aukcyjnego o nie więcej niż 12 miesięcy, o ile w postępowaniu przed Prezesem URE wykażą spowodowane stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii opóźnienie w realizacji określonych ustawą dostaw i czynności związanych z realizacją inwestycji w zakresie instalacji odnawialnego źródła energii.

Aukcje OZE 2020

Przedłużenie niektórych terminów uzgodnieniowych i sprawozdawczych

Przypadający w 2020 r. termin na przedłożenie Prezesowi URE przez operatora systemowego aktualizacji planu rozwoju zostaje przesunięty na 31 marca 2021 r., a termin przedstawienia sprawozdania z realizacji tego planu – na 30 kwietnia 2021 r.

Przedłużenie niektórych terminów uzgodnieniowych i sprawozdawczych

W 2020 r. przesunięte zostają następujące terminy realizacji obowiązków nałożonych na przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą i podmioty dokonujące przywozu gazu ziemnego:

  • termin na złożenie informacji o wielkości zapasów obowiązkowych gazu ziemnego – nowy termin to
    30 czerwca 2020 r. (poprzednio 15 maja 2020 r.);
  • termin na przedstawienie informacji o realizacji umów dotyczących zakupu gazu ziemnego z zagranicy za pierwszy kwartał 2020 r. – nowy termin to 30 lipca 2020 r. (poprzednio 30 kwietnia 2020 r.);
  • termin na przedstawienie informacji o działaniach podjętych w 2019 r. w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą lub przywozu gazu ziemnego oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego – nowy termin to 31 grudnia 2020 r. (poprzednio 15 maja 2020 r.).
  • termin na przedstawienie informacji o rzeczywistej wielkości utrzymywanych zapasów obowiązkowych gazu ziemnego oraz miejscu ich magazynowania – nowy termin to 31 grudnia 2020 r. (poprzednio 20 września 2020 r.), przy czym informacje przedstawiane są według stanu na 1 października 2020 r. (poprzednio na dzień 15 września 2020 r.).

Elektroniczne składanie sprawozdań

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w terminie 14 dni od dnia odwołania powyższych stanów następujące sprawozdania mogą być składane za pośrednictwem poczty elektronicznej (bez obowiązku składania w formie papierowej):

  • miesięczne sprawozdania o podmiotach zlecających usługi magazynowania, przeładunku, przesyłania lub dystrybucji paliw ciekłych (art. 4ba ust. 4 Prawa energetycznego);
  • miesięczne sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu (art. 43d ust. 1 Prawa energetycznego);
  • informacje o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do działalności w zakresie wytwarzania, magazynowania, przeładunku, przesyłania, dystrybucji lub obrotu paliwami ciekłymi (art. 43e ust. 1 Prawa energetycznego);
  • kwartalne sprawozdania o rozporządzeniu paliwami i biopaliwami ciekłymi składane na podstawie art. 30b ust. 3 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

Terminy realizacji prac geologicznych w okresie pandemii

W przypadku, gdy stan zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii uniemożliwia prowadzenie prac geologicznych, w tym robót budowlanych, zgodnie z harmonogramem określonym w koncesji lub projekcie robót geologicznych, prace te mogą zostać wykonane w terminie późniejszym, bez potrzeby zmiany koncesji lub projektu robót geologicznych, do czasu upływu terminu obowiązywania koncesji lub czasu na jaki został zatwierdzony projekt robót geologicznych lub terminu określonego w zgłoszonym projekcie robót geologicznych. Tarcza 2.0 zwiększa również możliwości finansowania prac geologicznych z NFOŚiGW.

Udostępnianie danych lokalizacyjnych przez operatorów telekomunikacyjnych

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu klęski żywiołowej operator telekomunikacyjny jest zobowiązany do udostępniania ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji: (a) danych o lokalizacji urządzenia użytkownika końcowego chorego na chorobę zakaźną COVID-19 lub objętego kwarantanną za okres ostatnich 14 dni oraz (b) zanonimizowanych danych o lokalizacji urządzeń końcowych użytkowników końcowych.

Ułatwienia w stawianiu masztów telekomunikacyjnych

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu klęski żywiołowej przedsiębiorca telekomunikacyjny może wybudować lub przebudować przenośny wolno stojący maszt antenowy na podstawie zgłoszenia, 3 dni po jego dokonaniu (bez pozwolenia na budowę). Organ administracji architektoniczno-budowlanej będzie mógł wnieść sprzeciw do zgłoszenia tylko wówczas, gdy wykonywanie robót może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Eksploatacja masztu będzie możliwa bezpośrednio po doręczeniu zgłoszenia organowi ochrony środowiska.

Pomiary instalacji emitujących pola elektromagnetyczne

W przypadku wprowadzenia na części albo całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanu nadzwyczajnego lub stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie prowadzi się pomiarów instalacji emitujących pola elektromagnetyczne (np. sieci elektroenergetyczne, maszty telekomunikacyjne) w lokalach mieszkalnych oraz w lokalach użytkowych.

Powiązane