Podstawowe informacje o opłacie mocowej- Ulga w opłacie mocowej
- Działania zaradcze
- Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego
Opłata mocowa
Zgodnie z ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy, począwszy od dnia 1 października 2020 r. wejdzie w życie obowiązek zapłaty opłaty mocowej, który spowoduje zwiększenie kosztów zakupu energii elektrycznej średnio o ok. 10-13%.
Podstawowe informacje o opłacie mocowej
Opłata mocowa to dodatkowy parapodatek, który będzie stanowił część rachunku za dystrybucję energii elektrycznej i będzie służył sfinansowaniu rynku mocy, czyli mechanizmu mającego na celu zabezpieczenie nieprzerwanych dostaw energii elektrycznej do odbiorców końcowych.
Zgodnie z opublikowanymi w 2019 r. prognozami Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, budżet rynku mocy w latach 2021-2023 wyniesie od 5,6 do 5,9 mld zł/rok. Oznacza to konieczność poniesienia przez przedsiębiorców dodatkowej opłaty w szacunkowej wysokości ok. 42-45 zł/MWh (średnio do każdej megawatogodziny energii elektrycznej pobranej z sieci).
W praktyce opłata mocowa będzie pobierana wyłącznie od energii elektrycznej pobieranej w godzinach szczytu, które mogą zostać wyznaczone przez Prezesa URE w sposób zróżnicowany dla poszczególnych kwartałów – zarówno co do pory dnia, jak i liczby godzin objętych parapodatkiem. Mechanizm ten ma za zadanie stymulować ograniczanie zużycia energii elektrycznej w godzinach największego jej zużycia, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na budowę mocy szczytowych. Oznacza to jednak, że faktyczna wysokość stawki opłaty mocowej będzie wyższa niż 45 zł/MWh i będzie zróżnicowana w zależności od liczby godzin objętych parapodatkiem. Szacunkowe wysokości stawek opłaty mocowej zaprezentowane w 2019 r. przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii zostały przedstawione poniżej i wahają się od 90 do 1000 zł/MWh. Faktyczna wysokość stawek, jak również godziny poboru energii objęte stawką opłaty mocowej, zostaną wyznaczone przez Prezesa URE, przy czym na obecnym etapie przedstawiciele URE nie wskazują terminu ogłoszenia tych informacji (wskazują jedynie, że nastąpi to do końca września 2020 r.).
Ulga w opłacie mocowej
Na etapie uchwalania ustawy o rynku mocy przewidywano, że odbiorcy przemysłowi (przemysł energochłonny) będą mogli skorzystać z ulg w opłacie mocowej – analogicznych do ulg w opłacie OZE, czy też ulg w opłacie kogeneracyjnej. Ulga w opłacie mocowej została faktycznie wprowadzona ustawą z 2017 r. pod warunkiem zawieszającym stwierdzenia przez Komisję Europejską, że stanowi ona pomoc państwa zgodną z rynkiem wewnętrznym (względnie wydania przez Komisję decyzji stwierdzającej, że środek ten nie stanowi pomocy państwa). Mimo upływu 2,5 roku od momentu uchwalenia ustawy o rynku mocy, notyfikacja ulgi w opłacie mocowej dla odbiorców przemysłowych nadal nie zakończyła się sukcesem, a tym samym istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie wejdzie ona w życie.
Działania zaradcze
W związku z wejściem w życie opłaty mocowej należy nie tylko uwzględnić tę pozycję w planowanych kosztach zakupu usług dystrybucji energii elektrycznej, lecz również zweryfikować możliwości zmniejszenia ciężarów związanych z tą opłatą, w tym:
- działania w celu poprawy efektywności energetycznej, w tym zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu;
- inwestycje we własne źródła wytwarzania (odnawialne źródła energii, instalacje kogeneracyjne);
- inwestycje w magazyny energii, itp.
Dodatkowo, odbiorcy mają możliwość uzyskania przychodów ze świadczenia tzw. usług DSR, tj. redukcji poboru energii elektrycznej z sieci na polecenie operatora systemu przesyłowego (w wybranych godzinach, w których operator identyfikuje ryzyko braku wystarczających rezerw wytwórczych). Usługi takie mogą być świadczone na rzecz operatora zarówno bezpośrednio, jak i poprzez wyspecjalizowanego agregatora, tj. przedsiębiorcę, który posiadając bezpośrednią umowę z operatorem, zawiera z odbiorcą odpowiednią umowę o świadczenie usług DSR, przygotowuje odbiorcę do świadczenia takich usług i wypłaca uzgodnione wynagrodzenie z tytułu świadczenia tych usług. W ten sposób odbiorcy mogą czerpać przychody z usług DSR kontraktowanych przez operatora na rynku mocy (tj. świadczyć usługi finansowane z opłaty mocowej) lub w ramach innych programów DSR organizowanych przez operatora poza rynkiem mocy.
Zespół Energetyki i Projektów Infrastrukturalnych SK&S służy Państwu wsparciem w analizach związanych z identyfikacją i wdrożeniem instrumentów optymalizacji kosztu pozyskania energii elektrycznej.
Audyt energetyczny przedsiębiorstwa
W październiku 2020 r. mija cztery lata od wejścia w życie ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, która nałożyła na przedsiębiorców obowiązek wykonywania audytów energetycznych przedsiębiorstwa nie rzadziej niż raz na 4 lata, przy czym pierwszy audyt miał zostać wykonany nie później niż 1 października 2017 r. Tym samym przedsiębiorcy, którzy wykonali audyt energetyczny przedsiębiorstwa na przełomie 2016 i 2017 r. są zobowiązani do wykonania już niebawem kolejnego audytu.
Biorąc pod uwagę czas niezbędny do realizacji audytu (w tym wykonania niezbędnych pomiarów i kalkulacji oraz sporządzenia raportu) oraz zawiadomienia regulatora o przeprowadzonym audycie, jak również obecne uwarunkowania związane ze stanem epidemii i sankcje grożące za naruszenie obowiązku przeprowadzenia audytu (kara pieniężna do 5% przychodu przedsiębiorcy w poprzednim roku podatkowym), należy pamiętać o odpowiednio wczesnym zakontraktowaniu usługi przeprowadzenia audytu energetycznego przedsiębiorstwa.
Przeprowadzenie specjalistycznego audytu energetycznego przedsiębiorstwa pozwoli również na identyfikację działań/ inwestycji, które pomogą zwiększyć efektywność energetyczną, zredukować zużycie energii i zoptymalizować koszty jej pozyskania oraz pozyskać dodatkowy przychód ze sprzedaży tzw. białych certyfikatów przyznawanych w związku z realizacją inwestycji w zakresie efektywności energetycznej.
Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego dotyczy przedsiębiorcy, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
- zatrudnia powyżej 250 pracowników
lub
- roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekroczył równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Przedsiębiorcy, którzy są powiązani kapitałowo z większym podmiotem, ale nie spełniają powyższych przesłanek zatrudnienia i finansowych, nie są zobowiązani do przeprowadzenia audytu energetycznego.
Z obowiązku przeprowadzenia audytu zwolnieni są przedsiębiorcy posiadający:
- system zarządzania energią określony w Polskiej Normie dotyczącej systemów zarządzania energią, wymagań i zaleceń użytkowania (PN-EN ISO 50001) certyfikowany przez niezależny podmiot, lub
- system zarządzania środowiskowego EMAS,
– jeżeli w ramach tych systemów przeprowadzono audyt energetyczny przedsiębiorstwa.
Aby być zwolnionym z konieczności przeprowadzenia audytu przeglądy energetyczne przeprowadzane regularnie przez posiadaczy systemu zarządzania energią zgodnego z normą PN-EN ISO 50001 muszą swoim zakresem odpowiadać wymaganiom minimalnym audytu energetycznego przedsiębiorstwa określonymi w ustawie o efektywności energetycznej.
Przepisy Tarczy Antykryzysowych nie modyfikują terminu realizacji audytu energetycznego. Ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną i coraz większe zapotrzebowanie przedsiębiorstw na przeprowadzenie audyt,u rekomendujemy wcześniejsze zakontraktowanie wykonawcy audytu.
Sankcją za nieprzeprowadzenie audytu energetycznego jest kara pieniężna nakładana w drodze decyzji przez Prezesa URE w wysokości do 5% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.
