Rada Ministrów proceduje pod numerem UC50 projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (dalej jako: „ustawa o zapasach”) oraz ustawy Prawo energetyczne.
Nowelizacja procedowana jest w związku z wykonaniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczącego środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 994/2010.
Wśród najważniejszych proponowanych założeń nowelizacji ustawy o zapasach są:
- zniesienie obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego przez podmioty posiadające koncesje na obrót gazem ziemnym z zagranicą oraz przez podmioty dokonujące przywozu (tj. eliminacja obowiązku wskazywanego dotychczas jako jedna z kluczowych barier w przywozie gazu ziemnego na terytorium Polski);
- nałożenie na Prezesa RARS obowiązku tworzenia i utrzymywania zapasów strategicznych gazu ziemnego; w tym celu Prezes RARS będzie miał możliwość m.in. zawierania transakcji giełdowych w celu zakupu gazu ziemnego na potrzeby tworzenia oraz dostosowania wielkości zapasów strategicznych; w tym zakresie Organ nie będzie zobligowany do posiadania koncesji na obrót gazem ziemnym;
- wprowadzenie obowiązku uiszczania opłaty gazowej na pokrycie kosztów tworzenia i utrzymywania zapasów strategicznych gazu ziemnego; wysokość opłaty gazowej będzie stanowiła iloczyn stawki opłaty gazowej określonej w przepisach wykonawczych (na ten moment brak projektu rozporządzenia) oraz ilości gazu ziemnego wysokometanowego odebranego lub zużytego na potrzeby własne w poprzednim miesiącu przez podmioty zobowiązane tj.:
1. operatora:
- systemu gazowego, z wyłączeniem operatora systemu dystrybucyjnego gazowego w zakresie, w jakim zarządza systemem wyspowym,
- systemu skraplania gazu ziemnego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne,
- systemu magazynowania,
w zakresie, w jakim wykorzystuje gaz ziemny transportowany systemem gazu ziemnego wysokometanowego na potrzeby własne
2. podmiot będący zleceniodawcą usługi przesyłania gazu ziemnego, na rzecz którego gaz ziemny jest transportowany z systemu przesyłowego gazowego wysokometanowego do systemu dystrybucyjnego gazowego lub który odbiera gaz ziemny w punkcie wyjścia z systemu przesyłowego gazowego wysokometanowego do odbiorcy końcowego.
W związku z wprowadzeniem opłaty gazowej będzie możliwe dokonanie zmian w zatwierdzonych na 2025 r. taryfach dla paliw gazowych, a to w związku z możliwością uwzględnienia w kosztach uzasadnionych, kosztów stanowiących równowartość planowanej do uiszczenia w 2025 r. opłaty gazowej.
- wprowadzenie nowych obowiązków sprawozdawczych dla podmiotów zobowiązanych;
- wprowadzenie nowych zasad rozliczeń w sytuacji wystąpienia stanu nadzwyczajnego (Operator systemu przesyłowego gazowego lub operator systemu połączonego gazowego, będą dokonywali rozliczeń finansowych za pobrane od Agencji w okresie uruchomienia zapasów strategicznych ilości gazu ziemnego oraz rozliczeń z tytułu ilości gazu ziemnego dostarczonego w okresie uruchomienia zapasów strategicznych podmiotom zlecającym usługę przesyłania gazu ziemnego, na rzecz których zapasy strategiczne gazu ziemnego zostały uruchomione).