Zbliżają się zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców
Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium RP wciąż oczekuje na podpis Prezydenta. Ustawa wprowadzi duże zmiany w prawie imigracyjnym, które znacznie wpłyną na sposób legalizacji pracy. Na co powinni zwrócić uwagę pracodawcy?
- Rezygnacja z tzw. testu rynku pracy – przed uzyskaniem zezwolenia na pracę nie będzie już konieczne uzyskanie informacji starosty o lokalnym rynku pracy. Starosta będzie miał jednak możliwość utworzenia listy zawodów, w których odmowa wydania zezwolenia na pracę będzie obligatoryjna.
- Pełna elektronizacja procedur legalizujących pracę – wnioski o wydanie zezwolenia na pracę będą składane tylko elektronicznie. Zmiana ta ma usprawnić proces wnioskowania o zezwolenie.
- Zezwolenia na pracę dla nowopowstałych pracodawców – w przypadku pracodawców, którzy prowadza działalność gospodarczą przez okres krótszy niż rok, zezwolenie na pracę będzie wydawane maksymalnie na 1 rok.
- Obowiązek przekazania organowi kopii umowy o pracę cudzoziemca – przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi pracodawca będzie miał obowiązek przekazania organowi wydającemu decyzję kopię umowy zawartej z cudzoziemcem.
- Podwyższenie kar dla pracodawców – grzywna za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców będzie wynosić od 3 tysięcy do 50 tysięcy złotych.
- Odmowa wydania zezwolenia na pracę – urząd będzie mógł odmówić wydania zezwolenia na pracę pracodawcom, którzy zalegają ze składkami ZUS lub prowadzą działalność w celu ułatwienia cudzoziemcom wjazdu do Polski.
- Przechowywanie dokumentów pobytowych cudzoziemca – ustawa doprecyzowuje obowiązki pracodawców w zakresie weryfikacji i przechowywania dokumentów pobytowych cudzoziemców. Dokumenty będą musiały być przechowywane przez cały okres zatrudnienia, a także przez 2 lata po jego zakończeniu.
Ustawa ma wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.
Uzupełniający urlop macierzyński
Od 19 marca 2025 r. rodzice dzieci hospitalizowanych po urodzeniu mogą skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Ze zmiany przepisów skorzystają więc rodzice wcześniaków, jak i dzieci urodzonych w terminie, ale z przyczyn zdrowotnych hospitalizowanych po urodzeniu. Uzupełniający urlop macierzyński wynosi od 8 do 15 tygodni, w zależności od sytuacji zdrowotnej noworodka. W tym czasie rodzic, korzystający z urlopu, będzie pobierał świadczenie w pełnej wysokości. W praktyce stosowania nowych przepisów pojawiły się wątpliwości dotyczące zasad przyznawania dodatkowego urlopu. W tym celu MRPiPS opublikowało stanowisko, w którym udzieliło odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Ze stanowiska Ministerstwa wynika, że:
- uzupełniający urlop macierzyński jest ściśle związany z urlopem macierzyńskim. Jeśli matka nie miała prawa do urlopu macierzyńskiego (np. z powodu braku zatrudnienia) ojciec nie może skorzystać z uzupełniającego urlopu;
- możliwe jest jednoczesne wykorzystywanie przez rodziców urlopu rodzicielskiego i uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Ojciec dziecka może korzystać z urlopu rodzicielskiego w czasie, gdy matka korzysta z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Urlop rodzicielski musi być udzielony w jednej części lub w maksymalnie pięciu częściach i zakończyć się do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat;
- rodzic może wnioskować o krótszy okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, niż ten określony w zaświadczeniu lekarskim. Jednak urlop uzupełniający musi być wykorzystany w jednej części, bez możliwości podziału;
- pracownik może zrezygnować z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w każdej chwili, składając stosowny wniosek do pracodawcy;
Zmiany dla posiadaczy niebieskiej karty UE (Blue Card)
Trwają prace legislacyjne nad zmianami przepisów dotyczących cudzoziemców – posiadaczy tzw. niebieskiej karty UE (Blue Card). Projektowane zmiany mają na celu implementację dyrektywy 2021/1883/UE. Zmiany będą miały istotne znaczenia dla pracodawców, którzy zatrudniają cudzoziemców w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji. Jak zmienią się przepisy imigracyjne w tym zakresie?
- Procedura uzyskania „Niebieskiej karty” ma zostać uproszczona. Planowane jest skrócenie okresu doświadczenia zawodowego, które będzie musiał wykazać cudzoziemiec aplikując o ten rodzaj karty pobytu. Aktualnie konieczne jest wykazanie 5 lat doświadczenia zawodowego, po zmianach okres ten (dla niektórych zawodów) ma wynosić 3 lata;
- Posiadacze „Niebieskiej karty” będą mogli prowadzić działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele UE;
- Cudzoziemcy będą mogli korzystać z mobilności długoterminowej i krótkoterminowej posiadacza Blue Card;
- Ustawa wprowadzi pojęcie działalności zawodowej posiadacza Blue Card, do której będzie należało m.in.: podnoszenie kwalifikacji, uczestnictwo w spotkaniach i negocjacjach czy prowadzenie negocjacji.