Prezydent Ukrainy ogłosił utworzenie międzynarodowego legionu dla cudzoziemców chcących przystąpić do wojny w Ukrainie. Spotkało się to z pozytywnym odzewem niektórych krajów, które chcą umożliwić swoim obywatelom udział w wojnie. Z doniesień medialnych wynika, że Łotwa wprowadziła już przepisy ułatwiające wstąpienie do organizowanego legionu.
- Czy w świetle prawa polskiego udział w wojnie w obcym kraju jest legalny?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby móc zaciągnąć się do obcego wojska należy uzyskać zgodę Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, a w przypadku byłych żołnierzy zawodowych zgodę Ministra Obrony Narodowej. Zgoda udzielana jest wyłącznie na pisemny wniosek obywatela polskiego.
- Komu możliwe jest udzielenie takiej zgody?
- Osobie posiadającej uregulowany stosunek do służby wojskowej (w Polsce).
- Osobie, która nie jest żołnierzem w czynnej służbie wojskowej oraz nie posiada nadanego przydziału kryzysowego, przydziału mobilizacyjnego, pracowniczego przydziału mobilizacyjnego lub przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego, a właściwy wojskowy komendant uzupełnień nie prowadzi postępowania w sprawie nadania temu obywatelowi któregokolwiek z tych przydziałów.
- Jeśli służba ta nie narusza interesów RP, nie jest zakazana przez prawo międzynarodowe oraz nie wpłynie na zadania wykonywane przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej.
Na ten moment nie zostały wprowadzone regulacje upraszczające tę procedurę. Przepisy prawa nie przewidują również wydawania zgody następczej.
- Jakie są konsekwencje przystąpienia do wojny bez uzyskania zgody?
Osoba, która nie uzyska wymaganej zgody może w szczególności zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 141 § 1 kodeksu karnego. Przepis ten penalizuje przyjęcie obowiązków wojskowych w obcym wojsku bez zgody właściwego organu. Czyn ten stanowi przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Jednak w świetle obecnie obowiązujących w Polsce przepisów, wstąpienie obywatela Polski do obcego wojska bez uzyskania wymaganej zgody jest nielegalne i stanowi przestępstwo.
