Zdaniem TSUE Dania naruszyła unijne prawo zezwalając na używanie nazwy „Feta” w odniesieniu do eksportowanego duńskiego sera.
Przedsiębiorstwa mające siedzibę w Danii dokonywały wywozu do państw trzecich wyprodukowanego na terytorium tego kraju z mleka krowiego sera oznaczonego jako „Feta”, „Feta duńska” i „duński ser Feta”.
Tymczasem „Feta”, uznana za tradycyjny produkt grecki, została w 2002 r. zarejestrowana jako chroniona nazwa pochodzenia (ChNP). Od tego czasu może być stosowana wyłącznie do sera pochodzącego z Grecji, o określonej specyfikacji (wytwarzanego z mleka owczego lub z mieszanki mleka owczego i koziego), a wyprodukowane w innych krajach sery nie mogą być wprowadzane do obrotu pod tą nazwą.
W związku z powyższym, Grecja zwróciła się do Dani z żądaniem zaprzestania niewłaściwego stosowania nazwy „Feta”. Duńskie władze nie zakazały jednak tej praktyki tłumacząc, że nie jest ona niezgodna z prawem. Grecja zdecydowała się w konsekwencji poinformować o problemie Komisję Europejską.
Komisja poparła stanowisko Grecji i skierowała do Trybunału Sprawiedliwości skargę, w której zarzuciła Królestwu Danii naruszenie wynikającego z art. 13 rozporządzenia 1151/2012 zobowiązania do ochrony zarejestrowanej nazwy pochodzenia.
Zdaniem Danii rozporządzenie 1151/2012 ma zastosowanie wyłącznie do produktów sprzedawanych na terytorium Unii i w związku z tym brak było przesłanek do zakazania stosowania nazwy „Feta” do oznaczania duńskiego sera wywożonego do państw trzecich, w których nazwa ta nie jest chroniona.
Trybunał nie podzielił jednak tej argumentacji, wskazując, że przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa należy uwzględniać nie tylko jego literalne brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część on stanowi. W konsekwencji uznał, że pomimo, że w rozporządzeniu 1151/2012 nie zostało to wskazane wprost, zakaz stosowania chronionej nazwy pochodzenia ma zastosowanie również do produktów przeznaczonych na eksport.
Zdaniem Trybunału:
- wykorzystywanie ChNP „Feta” do oznaczania produktów, które nie odpowiadają mającej zastosowanie specyfikacji, narusza prawo także wówczas, gdy produkt jest przeznaczony do wywozu do państw trzecich;
- system ochrony ChNP ma na celu m.in.:
- zagwarantowanie konsumentom, że produkty opatrzone zarejestrowaną nazwą posiadają, z racji swego pochodzenia
z określonej strefy geograficznej, szczególne właściwości; - zapewnienie uczciwej konkurencji producentom, których środki spożywcze z uwagi na swoje pochodzenie mają cechy i właściwości, które nadają im wartość dodaną;
- zagwarantowanie konsumentom, że produkty opatrzone zarejestrowaną nazwą posiadają, z racji swego pochodzenia
- zakaz nieuczciwego wykorzystywania ChNP dotyczy także produktów przeznaczonych na eksport;
- państwa członkowskie UE zobowiązane są do podjęcia środków administracyjnych i sądowych odpowiednich do tego, aby zapobiec wykorzystywaniu ChNP do oznaczania wytwarzanych na ich terytorium produktów, które nie odpowiadają mającej zastosowanie specyfikacji.
Wraz z wydaniem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości, zakończył się trwający od czterech lat spór między Grecją a Danią. Władze Danii muszą teraz dostosować się do wyroku i zaprzestać niezgodnej z unijnymi przepisami praktyki.
Celem ChNP jest zapewnienie warunków uczciwej konkurencji producentom środków spożywczych oznaczonych zarejestrowaną nazwą w zamian za podejmowane przez nich wysiłki zmierzające do utrzymania i zagwarantowania wysokiej jakości tych produktów. Ochrona ChNP przyczynia się do przetrwania tradycyjnych przedsiębiorstw i przekłada się na różnorodność towarów na rynku4. Jest to szczególnie istotne z perspektywy obserwowanego w ostatnich latach wzrostu popytu na produkty tradycyjne. Coraz częściej konsumenci zwracają uwagę na pochodzenie żywności oraz jej jakość. Wyrok stanowi zatem istotne wytyczne dotyczące zakresu stosowania ChNP, a w konsekwencji jednolitego nazewnictwa środków spożywczych, gwarantując konsumentom dostęp do wiarygodnych informacji na temat pochodzenia i metody wytwarzania produktów.
