Początek 2021 roku w podatkach, to nie tylko estoński CIT, podatek cukrowy czy ograniczenie ulgi abolicyjnej, ale także nowe zasady podatkowe związane z brexitem.
Od 1 lutego 2020 r. Wielka Brytania nie jest już członkiem Unii Europejskiej. Tym samym Wyspy stały się „państwem trzecim”. Towarzyszący temu tzw. okres przejściowy obowiązywał od 1 lutego 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. Podczas jego obowiązywania Wielka Brytania była traktowana jak państwo członkowskie Unii Europejskiej. Oznacza to, że wszelkie regulacje przewidziane w polskich przepisach dotyczące państw członkowskich, obejmowały podczas okresu przejściowego także Wielką Brytanię. Okres przejściowy zakończył się 31 grudnia 2020 r. Jak to wpłynie na rozliczenia podatkowe PIT i CIT z podmiotami z Wielkiej Brytanii?
Zakończenie okresu przejściowego
Dokładne warunki współpracy gospodarczej po zakończeniu okresu przejściowego zależą od treści Umowy między Unią Europejską a Wielką Brytanią. Z uwagi niedopełnienia pełnej procedury ratyfikacyjnej jeszcze przed końcem 2020 r., Komisja Europejska zaproponowała, aby Umowa podlegała tymczasowemu stosowaniu – od 1 stycznia 2021 r. do 28 lutego 2021 r. z możliwością przedłużenia wskazanego okresu w sytuacji, gdy proces ratyfikacji nie zostanie do tego czasu ukończony.
Umowa między Unią Europejską a Wielką Brytanią nie określa kwestii związanych z podatkami dochodowymi PIT oraz CIT. Jeśli kwestie te nie zostaną uregulowane, wtedy akty prawne Unii Europejskiej odnoszące się do tego obszaru, nie mają zastosowania do Wielkiej Brytanii. W praktyce oznacza to, że z dniem 1 stycznia 2021 r. przewidziane w dyrektywach unijnych przywileje podatkowe przestały obowiązywać w odniesieniu do podmiotów brytyjskich oraz operacji z udziałem takich podmiotów. Dyrektywy te umożliwiają zmniejszenie obciążeń podatkowych oraz neutralność transakcji między podmiotami z siedzibą w Unii Europejskiej.
WAŻNE!
Wraz z zakończeniem okresu przejściowego w relacjach między krajami członkowskimi Unii Europejskiej a Wielką Brytanią zastosowanie znajdą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (jeżeli takowe umowy zostały zawarte).
Odsetki i należności licencyjne
Zakończenie okresu przejściowego ma swoje skutki w braku możliwości zwolnienia z podatku u źródła wypłat odsetek i należności licencyjnych, w tym z tytułu korzystania z praw autorskich czy też praw do znaków towarowych na rzecz brytyjskich podmiotów powiązanych. Zwolnienie to wynika w Polsce wprost z Ustawy o CIT, a jest wynikiem implementacji Dyrektywy Interest Royalties. Obowiązuje ono jednak wyłącznie w zakresie wypłat należności licencyjnych czy też odsetek na rzecz podmiotów powiązanych mających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej. W obecnym stanie prawnym, po brexicie, podmiot polski wypłacający np. należności licencyjne na rzecz powiązanego podmiotu brytyjskiego będzie obowiązany do poboru podatku u źródła w wysokości 20 proc. Zastosowanie może jednak znaleźć stawka obniżona wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Wielką Brytanią.
PRZYKŁAD
Spółka polska wypłaca na rzecz swojej spółki matki z siedzibą w Wielkiej Brytanii należności licencyjne wynikające z zawartej umowy licencyjnej. Co do zasady, wypłaty te powinny być opodatkowane podatkiem u źródła w Polsce w wysokości 20 proc. Jednak na podstawie Dyrektywy Interest Royalties, istnieje możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania wypłat na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w państwie członkowskim Unii Europejskiej.
Zatem, wypłaty te, do 1 stycznia 2021 r., mogły podlegać zwolnieniu z podatku u źródła. Po brexicie, wskazane zwolnienie nie znajdzie zastosowania. Polska spółka będzie mogła jednak zastosować obniżoną stawkę podatku wynikającą z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Wielką Brytanią, jeżeli będzie posiadała certyfikat rezydencji spółki brytyjskiej. Ponadto, spółka brytyjska powinna być rzeczywistym właścicielem otrzymywanych opłat. Stawka podatku przewidziana w umowie dla tego typu płatności wynosi 5 proc.
Dywidendy
W stosunku do Wielkiej Brytanii przestały obowiązywać także postanowienia Dyrektywy Parent-Subsidiary. Zapewnia ona możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania dywidend wypłacanych pomiędzy spółkami powiązanymi różnych państw członkowskich Unii Europejskiej. Obecnie nie będzie już możliwe zastosowanie zwolnienia z podatku u źródła w przypadku wypłaty dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych na rzecz podmiotów mających siedzibę w Wielkiej Brytanii, na podstawie przepisów Ustawy CIT implementujących Dyrektywę Parent Subsidairy.
W tym przypadku zastosowanie może znaleźć stawka obniżona wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta między Polską a Wielką Brytanią. Brak możliwości zastosowania wskazanych zwolnień dotknie nie tylko podmioty brytyjskie, ale również podmioty polskie, na których rzecz podmiot brytyjski płaci odsetki, opłaty licencyjne czy też wypłaca dywidendy, gdyż ta należność może zostać pomniejszona o podatek u źródła pobrany w Wielkiej Brytanii.
Skutki zakończenia okresu przejściowego w PIT
Brexit oznacza także, że podatnicy utracili możliwość skorzystania z wielu preferencji podatkowych w podatku PIT. Obowiązki rozliczania dochodów osiągniętych w Wielkiej Brytanii wyznacza przede wszystkim kryterium rezydencji podatkowej oraz odpowiednie zapisy Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Wielką Brytanią a Polską. Co więcej, w zakresie rozliczeń podatkowych z Wielką Brytanią, zastosowanie znajdą przepisy Ustawy PIT dotyczące relacji z krajami trzecimi, co będzie miało wpływ na chociażby rozliczanie dochodów z małżonkiem, a także inne kwestie wskazane niżej.
Rezydencja podatkowa wpływa na wiele obowiązków podatkowych. Polskim rezydentem podatkowym jest osoba fizyczna, która przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym lub posiada w Polsce centrum interesów życiowych i osobistych. Polski rezydent podatkowy podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Jest on zobowiązany do zadeklarowania w Polsce całości swoich dochodów zarówno tych z Polski jak i z zagranicy. Nierezydenci natomiast podlegają tylko ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że w swoich deklaracjach wskazują tylko dochód osiągnięty na terytorium Polski.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem
Co do zasady małżonkowie uznawani za rezydentów podatkowych w innym niż Polska kraju Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Szwajcarii, mogą złożyć wspólne rozliczenie podatkowe w Polsce w zakresie przychodów osiągniętych w Polsce. Takie rozliczenie jest również możliwe, gdy tylko jeden z małżonków ma status polskiego rezydenta podatkowego, drugi zaś jest rezydentem kraju Unii Europejskiej bądź kraju należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Szwajcarii. Wskazane, wspólne rozliczenia małżonków są możliwe jeżeli co najmniej 75 proc. całkowitego przychodu małżonków podlega opodatkowaniu w Polsce.
Oznacza to, że wspólne rozliczenie podatkowe brytyjskich rezydentów podatkowych lub złożenie wspólnej deklaracji podatkowej przez polskiego i brytyjskiego rezydenta podatkowego w Polsce w zakresie dochodów osiągniętych w Polsce nie ma już zastosowania. Każdy z małżonków będzie musiał złożyć odrębne zeznanie podatkowe. Powyższe regulacje znajdują analogiczne zastosowanie do wspólnego rozliczania się z dzieckiem.
Odliczanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
Podstawa do obliczenia podatku w Polsce może być pomniejszona o składki zapłacone na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne w innym państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii. Zgodnie z przepisami Ustawy PIT takie odliczenie nie jest możliwe od 2021 r. w zakresie składek zapłaconych na podstawie brytyjskich przepisów.
Darowizny, ulga na cele mieszkaniowe
Oprócz pomniejszenia podstawy opodatkowania o składki na ubezpieczenia, podstawa ta może być także pomniejszona o wartość darowizn przekazanych na cele pożytku publicznego. Rok 2020 jest zatem ostatnim, gdy można będzie odliczyć darowizny dokonane w Wielkiej Brytanii. Powyższe dotyczy także odliczeń darowizn w podatku CIT. Zgodnie z przepisami ustawy o PIT sprzedaż nieruchomości przed upływem pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie wiąże się z koniecznością zapłaty 19 proc. podatku od dochodu. Jednakże, jeśli w ciągu trzech lat od końca roku, w którym miała miejsce sprzedaż nieruchomości przychód uzyskany z tego tytułu zostanie przeznaczony na cele mieszkaniowe, wówczas można uniknąć obowiązku zapłaty 19 proc. podatku.
Za takie wydatki uznaje się np. nabycie domu, mieszkania lub gruntu pod budowę budynku mieszkalnego czy też remont własnego budynku/lokalu mieszkalnego. Aby zastosować ulgę, nieruchomość musi znajdować się w Polsce lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Z obowiązku zapłaty podatku zwalnia również przeznaczenie pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na spłatę pożyczki zaciągniętej na cele mieszkaniowe w banku mającym siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Szwajcarii. Oznacza to, że od 2021 r. nabycie nieruchomości w Wielkiej Brytanii lub spłata pożyczki zaciągniętej w brytyjskim banku nie stanowi już realizacji własnego celu mieszkaniowego, a zatem uzyskanie zwolnienia z podatku dochodowego w Polsce jest niemożliwe.
Rzeczpospolita, autorzy: Martyna Smolińska, Kamila Bójko
