Dnia 13 marca 2024 r. do Trybunału Sprawiedliwości UE wpłynęła skarga Komisji Europejskiej przeciwko Polsce dotycząca przepisów ustawy prawo farmaceutyczne (dalej: „PF”), które zakazują reklamy aptek. Treść skargi została opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE w dniu 13 maja 2024 r. (dostępna pod LINKIEM).
Zgodnie z art. 94a PF zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Zakaz reklamy dotyczy również placówek obrotu pozaaptecznego i ich działalności odnoszącej się do produktów leczniczych lub wyrobów medycznych. Z zakazu wyłączone jest podawanie informacji o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego.
Według Komisji zakaz jak wyżej jest niezgodny z: (a) dyrektywą o handlu elektronicznym[1] (zakaz narusza art. 8 ust. 1 dyrektywy, w zakresie, w jakim zakazuje wszelkich form handlowej komunikacji elektronicznej, w tym za pośrednictwem strony internetowej utworzonej przez farmaceutę pracującego w aptece lub punkcie aptecznym) oraz (b) przepisami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w zakresie, w jakim odnoszą się do ograniczenia swobody przedsiębiorczości oraz swobody świadczenia usług; art. 94a PF wykraczać ma poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celu ochrony zdrowia publicznego[2].
Równolegle, zgodnie z doniesieniami medialnymi, Ministerstwo Zdrowia planuje wprowadzenie zmian w brzmieniu art. 94a PF[3]. W ostatnim czasie miało miejsce spotkanie w resorcie zdrowia poświęcone temu wątkowi. Wśród uczestników znaleźć się mieli m.in. przedstawiciele Naczelnej Izby Aptekarskiej oraz branży aptecznej. Na dzień dzisiejszy brak jednak oficjalnych stanowisk MZ czy też projektu zmian legislacyjnych.
W związku z powyższymi okolicznościami, w dniu 24 kwietnia 2024 r. Naczelna Rada Aptekarska przyjęła uchwałę[4], w której m.in.:
i. opowiedziano się za utrzymaniem zakazu reklamy aptek, punktów aptecznych oraz placówek obrotu pozaaptecznego;
ii. wskazano jednocześnie na konieczność precyzyjnego określenia informacji, które będą mogły być rozpowszechniane przez podmioty prowadzące ww. placówki oraz konieczność (ewentualnego) określenia zasad i trybu ustalania treści, formy oraz sposobu rozpowszechniania tych informacji;
iii. dostrzeżono konieczność odpowiedniego dostosowania ustawy o zawodzie farmaceuty;
iv. zaproponowano przyjęcie zasady, zgodnie z którą każda informacja dot. apteki i punktu aptecznego lub ich działalności musi zostać przed rozpowszechnieniem zatwierdzona przez kierownika w zakresie treści, formy, sposobu oraz okresu rozpowszechniania.
Zdaniem NRA postulaty te są zgodne z oficjalnymi stanowiskami Komisji Europejskiej, a w szczególności z zapatrywaniem, że dopuszczalnym środkiem może być – zdaniem Komisji – zmiana brzmienia przepisów, które co do zasady utrzymywałby zakaz reklamy aptek i placówek farmaceutycznych oraz ich działalności, a jednocześnie wprowadzałby katalog ścisłych i precyzyjnych wyjątków.
Zarówno okoliczność wydania orzeczenia przez TSUE, jak i zmiany aktualnego brzmienia art. 94a PF będzie miała niewątpliwie istotne znaczenia dla działań marketingowych branży aptecznej.
W przypadku pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.
[1] Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym)
[2] https://www.pap.pl/en/node/1692204
[3] https://www.rynekzdrowia.pl/Farmacja/Zakaz-reklamy-aptek-MZ-planuje-zmiany-bedzie-spotkanie-z-branza,257528,6.html
[4]https://www.nia.org.pl/2024/04/25/uchwala-naczelnej-rady-aptekarskiej-z-dnia-24-kwietnia-2024-r-w-sprawie-wyrazenia-stanowiska-dotyczacego-zakazu-reklamy-aptek-punktow-aptecznych-i-placowek-obrotu-pozaaptecznego-informowania-o-ich/
