Uwolnienie rynku ziemi na Ukrainie
Z dniem 1 lipca 2021 roku zaczęła obowiązywać ustawa dotycząca uwolnienia obrotu ziemią rolną na Ukrainie. Po raz pierwszy w historii Ukrainy właścicielom gruntów rolnych ma zostać zapewniona możliwość ich sprzedaży. Należy jednak podkreślić, iż obrót ziemią rolną nadal będzie podlegał ograniczeniom (zarówno podmiotowo jak i przedmiotowo).
Ograniczenia podmiotowe
W okresie od 1 lipca 2021 roku do 1 stycznia 2024 roku obrót ziemią jest dopuszczalny wyłącznie pomiędzy obywatelami Ukrainy (czyli osobami fizycznymi), państwem (czyli Ukrainą) i wspólnotami terytorialnymi. Dopiero od 1 stycznia 2024 roku dostęp do rynku ziemi otrzymają osoby prawne zarejestrowane na podstawie przepisów prawa ukraińskiego, których wspólnikami/akcjonariuszami są wyłącznie obywatele Ukrainy, państwo lub wspólnoty terytorialne.
Cudzoziemcy
Nadal zostają utrzymane ograniczenia w stosunku do cudzoziemców. Z jednej strony podmiotom zagranicznym zabrania się nabywania udziałów w kapitale zakładowym, akcji, członkostwa w osobach prawnych, które są właścicielami gruntów rolnych. A z drugiej strony – wyżej wskazane podmioty nie mogą nabywać działek rolnych.
Dopuszczalność nabywania ziemi rolnej przez cudzoziemców jest uzależniona od decyzji podjętej w drodze referendum, którego termin nie został jeszcze wyznaczony. W razie pozytywnego wyniku referendum zagraniczni inwestorzy mają otrzymać takie same możliwości, jakie przysługują obecnie podmiotom krajowym.
Ziemia rolna w dalszym ciągu może być natomiast oddana w dzierżawę podmiotom zagranicznym na okres nie przekraczający 50 lat.
Ograniczenie przedmiotowe
Jednocześnie należy zaznaczyć, iż z dniem 1 lipca 2021 dopuszcza się jedynie obrót ziemią pomiędzy podmiotami uprawnionymi do 100 hektarów – w stosunku do jednego nabywającego. Takie ograniczenia będą obowiązywały do końca 2023 roku, a od 1 stycznia 2024 roku limit koncentracji będzie podwyższony do 10.000 hektarów.
Czy można kupić wszystko i wszędzie?
Niezależnie od stopniowego uwolnienia rynku ziemi, w dalszym ciągu niedopuszczalny jest obrót ziemią rolną stanowiącą własność państwową i komunalną oraz taką, która znajduje się bliżej niż 50 kilometrów od granicy państwowej Ukrainy (z wyjątkiem granicy państwowej Ukrainy przebiegającej przez morze).
Sankcje za naruszenie przepisów
Ustawodawca ukraiński przewidział surowe sankcje za naruszenie nowej regulacji. W szczególności niezachowanie wymogów zarówno podmiotowych jak i przedmiotowych stanowi podstawę do uznania transakcji, w wyniku której nabyto prawo własności działki za nieważną, a także stanowi uzasadnioną przyczynę konfiskaty działki.
