Rząd opublikował szczegóły Strategii Migracyjnej dla Polski na lata 2025-2030. Hasło przewodnie planowanych zmian to „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo”. Realizacja strategii będzie wymagała przeprowadzenia gruntownej reformy prawa imigracyjnego. Zmiany dotkną nie tylko cudzoziemców, ale także pracodawców. Strategia zakłada wprowadzenie nowych zasad dostępu cudzoziemców do rynku pracy.
Najważniejsze zmiany z punktu widzenia HR:
- Zmiany w systemie wizowym – rząd zapowiada oparcie systemu wizowego o model selektywny. Zostanie utworzona lista krajów oraz wskazany profil potencjalnego cudzoziemca, który będzie korzystał z preferencji wizowych. Preferencje będą tworzone także dla cudzoziemców migrujących do Polski w celu realizacji inwestycji uznanych za strategiczne.
- Cyfryzacja usług pobytowych – proces składania aplikacji wizowych i pobytowych ma zostać zautomatyzowany. Rząd planuje utworzenie sieci wymiany informacji pomiędzy konsulatami a urzędami krajowymi. Ma to zapewnić spójność i możliwość weryfikowania informacji zbieranych w procesie wizowym, a następnie w trakcie legalizacji pobytu.
- Wprowadzenie modelu punktowego – docelowo dostęp do polskiego rynku pracy ma być oparty na modelu punktowym. Strategia nie określa szczegółów tego rozwiązania oraz płaszczyzn, które będą poddawane ocenie.
- Regulacje dla zawodów deficytowych – polityka migracyjna ma być nakierunkowana na zaspokajanie potrzeb w zawodach deficytowych. Mają zostać utworzone specjalne regulacje adresowane do cudzoziemców wykonujących zawód uznany za długotrwale deficytowy. Rząd nie przedstawił listy zawodów deficytowych, ani nie wskazał na czym będą polegały ułatwienia. Strategia zakłada jedynie, że w przypadku zawodów deficytowych zgody na zatrudnienie mają być wydawane priorytetowo.
- Oświadczenia o zatrudnieniu cudzoziemców – strategia przewiduje utrzymanie tego instrumentu. Możemy się jednak spodziewać modyfikacji listy państw, których obywatele mogą pracować na podstawie oświadczeń.
- Agencje zatrudnienia – model funkcjonowania agencji zatrudnienia ma zostać gruntownie zreformowany. Zmiany dotkną w szczególności agencji pośredniczących w rekrutowaniu cudzoziemców i zatrudniających cudzoziemców w formie outsourcingu. Reforma ma zmienić zasady wpisywania podmiotów do KRAZ, przyspieszyć procedury usuwania agencji z rejestru i zwiększyć kary za nielegalne pośrednictwo.
- Uszczelnienie sytemu wydawania wiz studenckich – cudzoziemcy, którzy posiadają status studenta polskiej uczelni wyższej mają otwarty dostęp do rynku pracy. Ich zatrudnienie nie wymaga uzyskania zezwolenia na pracę. Niestety przez lata wizy studenckie były wykorzystywane niezgodnie z ich przeznaczeniem. Rząd planuje zaostrzyć przepisy i nałożyć dodatkowe obowiązki weryfikacyjne na konsulaty i uczelnie.