Zmiany przepisów | Istotne zmiany w Kodeksie pracy
Przypominamy, iż w dniu 7 września 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
Zmiany dotyczą kwestii związanych z:
- równym traktowaniem pracowników (zmiana definicji dyskryminacji skutkująca wprowadzeniem otwartego katalogu możliwych przyczyn dyskryminacji),
- ochroną osób korzystających z uprawnień rodzicielskich (zrównanie sytuacji pracownika, który jest innym członkiem najbliższej rodziny niż rodzic, a korzysta z urlopu macierzyńskiego bądź urlopu rodzicielskiego z sytuacją pracownika-ojca wychowującego dziecko),
- mobbingiem (możliwość dochodzenia przez pracownika odszkodowania również w przypadku, gdy wskutek mobbingu nie rozwiązał on umowy o pracę),
- wydawaniem świadectw pracy (m.in. wydłużenie terminu do wystąpienia przez pracownika do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy oraz skierowania żądania sprostowania świadectwa pracy do sądu pracy z 7 do 14 dni; doprecyzowanie, iż nieterminowe wydanie świadectwa usankcjonowane jest karą grzywny – dotychczasowe przepisy wskazywały ogólnie na „niewydanie świadectwa”) i
- zasadami dotyczącymi uwzględniania zarzutu przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy (przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy uwzględnia się tylko na zarzut osoby, przeciwko której przysługuje roszczenie, a nie z urzędu).
Powyższe zmiany zostały Państwu szczegółowo przedstawione w poprzednim newsletterze.
Zmiany przepisów | Egzekucja czynności niezastępowalnych
Z dniem 7 września 2019 r. zmianie uległ art. 1050 kodeksu postępowania cywilnego dotyczący egzekucji czynności niezastępowalnych. Czynności niezastępowalne to czynności, których ze względu na swoje cechy nie może wykonać za dłużnika (np. pracodawcę) inna osoba. W zakresie prawa pracy do takich czynności należy np. sporządzenie i wydanie świadectwa pracy.
W dotychczasowym stanie prawnym sądem właściwym do prowadzenia egzekucji czynności niezastępowalnych był sąd, w którego okręgu czynność miała być wykonana. Zasada ta była właściwa także dla spraw z zakresu prawa pracy.
Zgodnie z §11 dodanym do art. 1050 kodeksu postępowania cywilnego w sprawach z zakresu prawa pracy wierzyciel może złożyć wniosek w sprawie egzekucji czynności niezastępowalnych:
- do sądu właściwości ogólnej dłużnika albo
- do sądu, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, albo
- do sądu, w okręgu którego znajduje się zakład pracy.
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu tej zmiany – ma ona umożliwić skuteczniejszą egzekucję orzeczeń oraz usprawnić i przyśpieszyć postępowanie sądowe.
Zmiany przepisów | Zmiany w rozporządzeniu w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom
Z dniem 1 sierpnia 2019 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom.
Zmiana rozporządzenia reguluje m.in. możliwość wystąpienia przez pracodawcę (w przypadku zmiany wysokości najniższych stawek wynagrodzeń młodocianych) w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie nowych stawek z wnioskiem do centrum edukacji właściwego ze względu na miejsce odbywania przez młodocianego przygotowania zawodowego, bezpośrednio albo za pośrednictwem organizacji zrzeszającej pracodawców, o zmianę umowy w zakresie wysokości refundacji, za okres od dnia wejścia w życie zmiany wysokości najniższych stawek wynagrodzeń młodocianych.
Warto wspomnieć, iż z dniem 1 września 2019 r. w wyniku wejścia w życie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania nastąpiło podwyższenie o 1 punkt procentowy stawek wynagrodzeń dla pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu w stosunku do wynagrodzenia przeciętnego w gospodarce narodowej.
Zmiany przepisów | Wyłączenie dodatku stażowego z minimalnego wynagrodzenia
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. (art. 2-4 tej ustawy dotyczące konsekwencji wpływu na koszty wykonania przez wykonawcę zamówienia publicznego ustalenia albo zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika w związku z nieuwzględnieniem w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatku za staż pracy weszły w życie dnia 1 września 2019 r.) wprowadza definicję dodatku za staż pracy i wyłącza go z katalogu składników wynagrodzenia, które są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika porównywanego z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Celem wprowadzenia zmiany ma być zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz poprawa sytuacji pracowników otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie.
Bezpośrednią konsekwencją zmiany jest faktyczne podwyższenie wysokości wynagrodzeń pracowników, którzy zarabiali dotychczas minimalne wynagrodzenie obejmujące dodatek stażowy.
Zmiany przepisów | Podwyższenie płacy minimalnej
W dniu 18 września 2019 r. ogłoszono rozporządzenie w sprawie wysokości najniższego wynagrodzenia, które od stycznia 2020 r. ma wynosić 2600 zł brutto. To wzrost o 350 zł w stosunku do obecnego najniższego wynagrodzenia. Powiązana z wysokością najniższego wynagrodzenia minimalna stawka godzinowa została ustalona na poziomie 17 złotych.
Wskazany w rozporządzeniu wzrost przekracza znacznie wcześniejsze zapowiedzi rządu, które zakładały wzrost minimalnego wynagrodzenia do poziomu 2450 złotych brutto, a stawki godzinowej do 16 złotych.
Zgodnie z zapowiedziami rządu wynagrodzenie minimalne ma szybko rosnąć w następnych latach –2021 roku ma wynosić 3000 zł, a w 2023 – 4000 zł brutto.
W przyszłym roku najniższe wynagrodzenie stanowić będzie 49,7 proc. prognozowanego na 2020 rok przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Zapowiedzi zmian | Zniesienie limitu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
W uzasadnieniu projektu do ustawy budżetowej na 2020 r. pojawiła się zapowiedź zniesienia limitu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Obecnie, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998r., Nr 137, poz.887, z późn. zm.) roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.
Zmiana przepisów likwidująca powyższy limit została uznana w 2018 r. przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z Konstytucja ze względu na nieprawidłowy tryb uchwalenia przepisu.
Należy brać zatem pod uwagę realną możliwość zmiany art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i zniesienie obowiązującego limitu, co doprowadzi co skokowego podwyższenia kosztów pracy i obciążeń najlepiej zarabiających pracowników.
Zapowiedzi zmian | Zamieszanie wokół stawek ZUS
W ostatnim czasie w mediach pojawiły się zapowiedzi radykalnych zmian w oskładkowaniu dochodów z prowadzenia działalności gospodarczej. Rozważane przez rząd scenariusze mają obejmować:
- pełne oskładkowanie dochodów z działalności gospodarczej,
- wprowadzenie górnego limitu dochodów z działalności gospodarczej, od których byłyby potrącane składki,
- wprowadzenie zryczałtowanej podwyższonej składki na ZUS dla osób rozliczających się podatkiem liniowym oraz oskładkowanie dochodu pełnego dla osób rozliczających się według skali podatkowej.
Zakres faktycznych zmian nie został przesądzony, jednak przedsiębiorcy powinni przygotować się na realne podwyższenie obciążeń związanych z ubezpieczeniami społecznymi.
Zgodnie z projektem ustawy budżetowej na 2020 rok przeciętne wynagrodzenie w 2020 roku ma wzrosnąć z 4765 zł (prognoza dla 2019 r., wedle której ustalono przedsiębiorcom wysokość składek na 2019 r.) do 5227 zł, a więc o prawie 10 proc. W praktyce oznacza to, że składki ZUS opłacane przez przedsiębiorców wzrosną o 127 zł, czyli niemal o 10 procent.
Projektowane zmiany przepisów | Zmiany dotyczące odpisu na fundusz świadczeń socjalnych
Dnia 27 września 2019 r. przekazano Prezydentowi do podpisu ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz ustawy o Karcie Dużej Rodziny, który przewiduje wzrost wysokości odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.
Przedmiotowa zmiana zakłada, że podstawą naliczania odpisu na fundusz będzie, w okresie od dnia:
1) 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 lipca 2019 r. – przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 r., w wysokości 3278,14 zł;
2) 1 sierpnia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. – przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2014 r., w wysokości 3389,90 zł.
Projekt ustawy ustala termin 31 października 2019 r. jako termin, do którego należy przekazać na rachunek bankowy równowartość dodatkowych odpisów i zwiększeń.
Projektowane zmiany przepisów | Zmiany w formularzach ZUS
Na etapie uzgodnień i opiniowania znajduje się obecnie projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów. Projekt ten zakłada zmiany w:
- imiennym raporcie miesięcznym o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach ZUS RCA,
- deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA,
- informacji miesięcznej dla osoby ubezpieczonej,
- informacji rocznej dla osoby ubezpieczonej
- kodach wykorzystywanych przy wypełnianiu dokumentów.
Zmiana ma na celu dostosowanie dokumentów do zmian wynikających z obowiązującego prawa. Proponowanym terminem wejścia w życie zmian jest dzień 1 stycznia 2020 r.
Pobierz publikację w wersji PDF
