W maju 2022 r. Rada Ministrów ogłosiła plan działań zmierzających do zastąpienia wskaźnika WIBOR® innym adekwatnym wskaźnikiem.
W lipcu 2022 r. pracę rozpoczęła narodowa grupa robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych. W sierpniu grupa robocza ogłosiła, że dane wejściowe nowego wskaźnika będą reprezentowały transakcje ON (overnight) oraz poinformowała o harmonogramie reformy1. Jako potencjalny zamiennik dla wskaźnika WIBOR® wskazuje się indeks WIRD®, WIRF®, lub WRR®, które zostały poddane konsultacjom przez GPW Benchmark S.A.2.
29 lipca 2022 r. weszły w życie przepisy ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom3, które regulują krajowy tryb wyznaczania zamiennika lub zamienników wskaźników referencyjnych zgodnie z rozdziałem 4A rozporządzenia 2016/1011 („BMR”)4. Warunkiem uruchomienia procedury wyznaczenia zamiennika jest wystąpienie jednego ze zdarzeń określonych w BMR. W szczególności uruchomienie tej procedury może nastąpić w sytuacji opublikowania przez KNF publicznego oświadczenia lub informacji, że wskaźnik WIBOR® nie odzwierciedla już danego rynku lub realiów gospodarczych.
Jak przebiegnie planowana reforma wskaźnika WIBOR®?
- Po uruchomieniu procedury wyznaczenia zamiennika, KNF przedstawi Komitetowi Stabilności Finansowej (KSF) stanowisko zawierające informację o konieczności wyznaczenia zamiennika;
- KSF może wydać rekomendację wskazującą na konieczność wyznaczenia zamiennika;
- Minister właściwy ds. instytucji finansowych wyznaczy zamiennik w drodze rozporządzenia.
Rozporządzenie ministra określi również szczegółowe kwestie związane z przejściem na zamiennik wskaźnika WIBOR®, w tym w szczególności korektę spreadu i metody jej ustalania oraz datę rozpoczęcia stosowania danego zamiennika. Ustawa przewiduje również awaryjną metodę wyznaczenia zamiennika WIBOR®, gdyby nie doszło do jego wyznaczenia w trybie podstawowym. Zamiennik w tej sytuacji miałby zostać oparty na stawce POLONIA publikowanej przez Narodowy Bank Polski.
Jaki będzie skutek wyznaczenia zamiennika?
Skutkiem wyznaczenia zamiennika wskaźnika referencyjnego WIBOR® będzie zastąpienie z mocy prawa we wszystkich umowach i instrumentach finansowych odniesień do tego wskaźnika referencyjnego odniesieniami do jego zamiennika. BMR nie różnicuje skutków wyznaczenia zamiennika w zależności od typu umowy zawierającej odniesienie do danego wskaźnika referencyjnego, ani od rodzaju podmiotu będącego stroną takiej umowy. Oznacza to, że skutki wyznaczenia zamiennika obejmą także umowy niefinansowe oraz mogą mieć wpływ na umowy zawarte w relacjach B2B.
Czy istnieje możliwość wyznaczenia zamiennika w drodze umowy?
W celu uniknięcia automatycznego przejścia na zamiennik wskaźnika WIBOR® wyznaczony w rozporządzeniu oraz konieczności stosowania wskazanej korekty spreadu, niezbędne jest zawarcie w umowach zawierających odniesienia do wskaźnika WIBOR® tzw. klauzul awaryjnych. Klauzule te muszą spełniać kryteria odpowiedniości określone w BMR.
Jak możemy pomóc:
- Prowadzimy oceny odpowiedniości stosowanych w umowach klauzul awaryjnych;
- Opracowujemy klauzule awaryjne od podstaw;
- Oceniamy ryzyko prawne związane z wyznaczeniem zamiennika dla umowy.
