W dniu 15 czerwca 2018 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszona została ustawa o wspieraniu nowych inwestycji („Ustawa”), która zastąpi obecnie funkcjonujący system wsparcia w ramach Specjalnych Stref Ekonomicznych („SSE”). Ustawa weszła w życie w dniu 30 czerwca 2018 r.
Ustawa zawiera nowe regulacje w zakresie dostępności pomocy publicznej dla nowych inwestycji, zbliżone do obecnie obowiązujących przepisów o SSE; jednak wprowadza ona również szereg nowych rozwiązań. Poniższy alert podsumowuje najważniejsze informacje dotyczące nowych regulacji zawartych w Ustawie oraz w udostępnionych projektach aktów wykonawczych.
- Cały obszar kraju jest objęty wsparciem
Najważniejszym założeniem nowej Ustawy jest to, że nowe inwestycje będą mogły być objęte pomocą publiczną niezależnie od miejsca ich lokalizacji – zniknie zatem ograniczenie terytorialne w postaci granic obecnych SSE. Nie będzie również konieczności ubiegania się o rozszerzenie granic SSE, co było trudnym i czasochłonnym procesem. Nowe przepisy wprowadzają podział Polski na 14 Obszarów Gospodarczych, z których każdy przyporządkowany jest jednemu z obecnych Zarządzających SSE. Nowe Obszary Gospodarcze, w przeciwieństwie do wielu przykładów obecnych terenów SSE, będą znacznie bardziej spójne w zakresie terytorialnym, co oznacza, że obszary przydzielone poszczególnym Zarządzającym SSE będą znajdować się w pobliżu ich siedzib. - Kryteria, od których zależeć będzie dostępność pomocy
Każda nowa inwestycja, aby kwalifikować się do otrzymania pomocy publicznej, będzie musiała spełniać kryteria ilościowe i jakościowe. Kryteria te nie są określone w samej ustawie – odsyła ona w tym zakresie do rozporządzenia wykonawczego.
Kryteria ilościowe Kryteria ilościowe zostały określone jako minimalna kwota kosztów kwalifikowanych projektu w zależności od stopy bezrobocia w powiecie, w którym inwestycja będzie zlokalizowana. Aby inwestycja kwalifikowała się do otrzymania pomocy publicznej, kryteria ilościowe muszą być spełnione w całości. Im wyższa będzie stopa bezrobocia w danym powiecie, tym mniejsze będą wymagania dotyczące minimalnych kosztów kwalifikowanych nowej inwestycji. W chwili obecnej przeciętna stopa bezrobocia w kraju wynosi 7% (według stanu na 30 czerwca 2017 r.).W odniesieniu do inwestycji produkcyjnych, w powiatach o najniższych poziomach bezrobocia kryteria ilościowe będą wynosiły aż 100 mln zł dla dużych przedsiębiorstw, 20 mln zł dla średnich, 5 mln zł dla małych oraz 2 mln zł dla mikroprzedsiębiorstw. W powiatach, w których bezrobocie jest najwyższe, będą wynosiły 10 mln zł dla dużych przedsiębiorstw, 2 mln zł dla średnich, 500 tys. zł dla małych oraz 200 tys. zł dla mikroprzedsiębiorstw.W przypadku inwestycji w zakresie nowoczesnych usług dla biznesu (np. centra Badań + Rozwoju), kryteria ilościowe będą obniżone o 95%.Kryteria jakościowe
Każda inwestycja będzie oceniania również w kontekście spełnienia kryteriów jakościowych i żeby otrzymać wsparcie będzie musiała zasadniczo otrzymać przynajmniej 60% punktów w ramach tych kryteriów (w obszarach o wyższej intensywności pomocy próg ten będzie obniżony, np. w woj. podkarpackim konieczne będzie uzyskanie jedynie 40% punktów). Kryteria te dotyczą takich aspektów inwestycji jak: tworzenie wyspecjalizowanych miejsc pracy, zatrudnianie pracowników głównie na podstawie umów o pracę, element badawczo-rozwojowy, współpraca z ośrodkami akademickimi i badawczymi oraz szkołami branżowymi, przyczynianie się do rozwoju klastrów branżowych, lokalizacja inwestycji w obszarach najbardziej potrzebujących wsparcia, o najwyższym bezrobociu itp.
- Dostępna pomoc publiczna
Zwolnienie podatkowe
Przewidzianym w Ustawie środkiem pomocy publicznej będzie zwolnienie z podatku dochodowego – tak jak ma to obecnie miejsce w istniejącym systemie wsparcia w ramach SSE. Zwolnienie będzie stanowiło regionalną pomoc inwestycyjną i w tym zakresie będą nadal obowiązywać takie same zasady udzielania pomocy publicznej.Okres korzystania z pomocy
Okres korzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego będzie zależny od intensywności regionalnej pomocy inwestycyjnej dostępnej w regionie, w którym zlokalizowana ma być inwestycja. Im większa intensywność, tym dłuższy okres zwolnienia podatkowego będzie dostępny. Przykładowo – w Warszawie zwolnienie dostępne będzie jedynie na okres 10 lat, w woj. łódzkim przez 12 lat, a na Podkarpaciu przez 15 lat. Dodatkowo, w przypadku inwestycji na gruntach znajdujących się w granicach obecnie istniejących SSE, okres korzystania ze zwolnienia będzie wynosił zawsze 15 lat.
Intensywność pomocy
Intensywność pomocy pod rządami nowej ustawy będzie ustalana na podstawie Mapy Pomocy Regionalnej (w aktualnych projektach aktów wykonawczych zrezygnowano z wcześniejszej koncepcji obniżania maksymalnej intensywności pomocy w powiatach o niskim bezrobociu). W wypadku małych i średnich przedsiębiorców intensywności pomocy będzie podlegała podwyższeniu o 20 % dla małych przedsiębiorców oraz o 10 % dla średnich przedsiębiorców (nie dotyczy to dużych projektów tj. takich, których koszty kwalifikowane przekraczają 50 mln euro).
- Decyzje o wsparciu i tryb wydawania
Obecnie przedsiębiorca chcący korzystać z pomocy publicznej w ramach SSE musiał uzyskać zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE. Zezwolenia te wydawane są w drodze przetargu (w przypadku, gdy inwestor ubiega się również o tytuł prawny do nieruchomości położonej na terenie SSE) lub w drodze rokowań (w przypadkach, gdy inwestor posiada już tytuł prawny do nieruchomości znajdującej się w obrębie SSE i ubiega się wyłącznie o Zezwolenie). Ustawa zastępuje zezwolenia strefowe „decyzją o wsparciu”. Decyzje te będą wydawane w ramach zwykłego postępowania administracyjnego (tj. bez przeprowadzenia przetargu lub rokowań). Wydawanie decyzji o wsparciu będzie leżało w kompetencji Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, jednak – tak jak obecnie – w praktyce decyzje będą wydawane przez Zarządzających SSE, na podstawie upoważnienia.Tak jak ma to miejsce obecnie w wypadku zezwoleń strefowych, decyzje o wsparciu będą określały podstawowe parametry nowej inwestycji (przede wszystkim wysokość nakładów inwestycyjnych oraz liczbę nowych miejsc pracy), które będą musiały zostać osiągnięte przez inwestora - Łączne korzystanie z kilku decyzji o wsparciu i/lub zezwoleń strefowych
Dotychczas przedsiębiorcy posiadający więcej niż jedno zezwolenie strefowe stawali przed problemem dotyczącym sposobu rozliczania działalności prowadzonej w związku z realizacją inwestycji objętej każdym z posiadanych zezwoleń. Organy podatkowe często stawały na stanowisku, że działalność związana z każdym z zezwoleń powinna być rozliczana oddzielnie, tj. przychody i koszty powinny być ustalane dla każdego zezwolenia osobno. Niektórzy przedsiębiorcy posiadali indywidualne interpretacje podatkowe pozwalające na łączne rozliczanie działalności w SSE (np. poprzez wspólne alokowanie przychodów i kosztów najpierw do jednego z zezwoleń, a po wyczerpaniu limitu pomocy publicznej, do kolejnego), jednak wydawanie takich interpretacji nie było standardem i wiele spraw kończyło się w sądach administracyjnych.W toku prac w Sejmie kwestia ta była przedmiotem analiz i dyskusji, które doprowadziły do tego, że w ostatecznie przyjętej wersji Ustawy zawarty został przepis przewidujący rozliczanie działalności prowadzonej na podstawie więcej niż jednej decyzji o wsparciu i/lub zezwolenia strefowego poprzez rozliczanie łączne, według kolejności wydania decyzji/zezwoleń. Przepis ten może z pewnością być dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców.
- Wejście w życie nowych przepisów i dalsze obowiązywanie obecnych zezwoleń
Ustawa weszła w życie w dniu 30 czerwca 2018 r. Postępowania o wydanie zezwolenia strefowego wszczęte przed dniem wejścia w życie Ustawy będą toczyły się według dotychczasowych przepisów. Obecnie trwają również prace nad aktami wykonawczymi do nowej Ustawy.Dotychczasowe zezwolenia strefowe pozostaną w mocy na dotychczasowych zasadach. Funkcjonujące obecnie SSE będą działać do końca 2026 roku, kiedy to dotychczasowe zezwolenia utracą ważność.
