I. Stan prac legislacyjnych
Sejm przyjął ustawę o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, która weszła w życie 4 listopada 2022 r. Ustawa ustala m.in. zasady pobierania tzw. „odpisu na Fundusz” w celu sfinansowania tzw. „zamrożenia cen” dla gospodarstw domowych, MŚP oraz wybranych odbiorców sektora publiczno-socjalnego w 2023 r., co stanowi przejaw próby implementacji art. 6 Rozporządzenia Rady 2022/1854 w zakresie pułapu dochodów rynkowych i dystrybucji nadwyżek dochodów odbiorcom energii elektrycznej.
II. Jakie zagadnienia reguluje Ustawa?
Ustawa zakłada wprowadzenie maksymalnych cen sprzedaży energii elektrycznej na poziomie 693 zł/MWh dla gospodarstw domowych oraz 785 zł/MWh dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców oraz wybranych odbiorców sektora publiczno-socjalnego.
Zgodnie z Ustawą, przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem energią elektryczną i zobowiązane do stosowania cen maksymalnych będą uprawnione do rekompensaty. Celem sfinansowania rekompensat, Ustawa nakłada na przedsiębiorstwa energetyczne, zajmujące się wytwarzaniem lub obrotem energią elektryczną, obowiązku przekazywania tzw. „odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny” za okres od 1.12.2022 r. do 31.12.2023 r.
Niezależnie od powyższego, Ustawa przewiduje rozwiązania umożliwiające, na wypadek braków na rynku wody amoniakalnej niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania urządzeń ograniczających emisję tlenków azotu do powietrza, tymczasowe dopuszczenie do eksploatacji jednostek wytwórczych, o mocy osiągalnej równej 50 MW lub wyższej, opalanych węglem kamiennym.
III. Kto będzie zobowiązany do uiszczania „odpisu na Fundusz”?
W obecnym brzmieniu Ustawa, obowiązkowi dokonywania odpisów na Fundusz będą podlegać:
- przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, oraz
- wytwórcy energii elektrycznej w instalacjach wykorzystujących:
- energię wiatru,
- energię promieniowania słonecznego,
- energię geotermalną,
- hydroenergię,
- biomasę oraz biopłyny (z wyjątkiem biometanu),
- odpady,
- węgiel brunatny,
- węgiel kamienny,
- paliwa ciekłe,
- paliwa gazowe.
Zwolnieni z obowiązku przekazywania „odpisu” mają zostać wytwórcy, którzy wytwarzają energię elektryczną w jednostce wytwórczej:
- o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większe niż 1 MW,
- będącej projektem demonstracyjnym;
będącej instalacją odnawialnego źródła energii, w odniesieniu do której wytwórca korzysta z następujących systemów wsparcia: (i) feed-in tariff lub feed-in premium, uregulowanych w art. 70a-70f ustawy o odnawialnych źródłach energii, (ii) systemu aukcyjnego, lub (iii) rozliczeń realizowanych pomiędzy spółdzielnią energetyczną oraz sprzedawcą zobowiązanym na podstawie art. 38c ust. 3 ustawy o odnawialnych źródłach energii – jednakże wyłączenie w takim przypadku ograniczone jest jedynie do energii elektrycznej sprzedawanej na zasadach określonych w ramach tych systemów wsparcia (pozostała część wytwarzanej i sprzedawanej energii stanowi podstawę do naliczania „odpisu”).
