Od wielu lat na rynku zamówień publicznych istnieje spór pomiędzy Zamawiającymi a Wykonawcami w przedmiocie możliwości zmiany terminu realizacji umowy po terminie jej wykonania oznaczonym w umowie. Duża część Zamawiających twierdzi, że z upływem terminu oznaczonego w umowie ona wygasa i nie da się dokonać jej modyfikacji, a co za tym idzie taka zmiana terminu jest niedopuszczalna, co więcej – stanowi naruszenie przepisów prawa zamówień publicznych.
- Nie sposób zgodzić się z tym stanowiskiem, ponieważ wiele umów rezultatu pomimo upływu terminu ich wykonania (oznaczonego w umowie) nadal obowiązuje.
- Przykład: umowa o roboty budowlane. Zgodnie z art. 647 Kodeksu cywilnego przez umowę na roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.
- Sama literalna wykładnia przepisu wskazuje na to, że umowa o roboty budowlane zostanie zakończona, gdy wykonawca wykona obiekt budowlany, a zamawiający dokona odbiorów, termin jest tutaj elementem dodatkowym, a jego upływ nie powoduje, że umowa wygasa.
- Ponadto, w przeważającej części zakończenie robót budowlanych nie stanowi o wykonaniu umowy, ponieważ w umowach uregulowane są również kwestie związane z gwarancją i rękojmią, które powodują, że umowa wiąże strony przez dodatkowe kilka lat po odbiorze obiektu budowlanego.
- Potwierdza to niewątpliwie, że w tych okolicznościach umowa o zamówienie publiczne mogłaby zostać przedłużona, ponieważ pomimo upływu terminu na oddanie obiektu, wciąż wiąże ona strony stosunku prawnego.
- Potwierdzeniem tego stanowiska jest opinia prawna wydana przez Urząd Zamówień Publicznych pt. „Dopuszczalność zmiany umowy o zamówienie publiczne po upływie umownego terminu wykonania zamówienia”, w której Urząd wskazuje:„W kontekście dopuszczalności aneksowania umowy po upływie umownego terminu na wykonanie przedmiotu świadczenia konieczne jest zatem także odwołanie się do ogólnych zasad wyznaczających granice swobody umów, przewidzianych w art. 353¹ kc. Jak wynika z ww. przepisu strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem swoboda umów stanowi w istocie swobodę kształtowania treści stosunku zobowiązaniowego przez umowę, obejmuje zatem nie tylko umowy tworzące stosunek zobowiązaniowy, ale także umowy zmieniające ten stosunek oraz rozwiązujące go (wyrok SN z dnia 18 stycznia 2001r., sygn. akt: V CKN 193/00). Analiza dotycząca tego, czy zawarcie aneksu do umowy nie wykracza poza normy przewidziane w art. 353¹ kc winna odnosić się zarówno do treści stosunku prawnego rozumianej jako treść postanowień określających prawa i obowiązki stron, jak również do jego celu tj. skutku który ma być osiągnięty w następstwie wykonania tych postanowień.
Biorąc pod uwagę powyższe z samego tylko faktu, że aneks zmieniający umowę w sprawie zamówienia publicznego został zawarty po upływie umownego (pierwotnego) terminu przewidzianego na wykonanie tego zamówienia nie można wywodzić, że zmiana umowy jest niezgodna z art. 353¹ kc, ani z art. 144 ust. 1 pkt 1-6 ustawy Pzp, ani w inny sposób niedopuszczalna.
Zamawiający może zatem zmienić umowę o zamówienie publiczne po upływie terminu na wykonanie przedmiotu świadczenia, pod warunkiem, że zmiana ta będzie zgodna z treścią art. 144 ust. 1 ustawy Pzp”.
-
Reasumując: Urząd potwierdził, że zmiana umowy po upływie umownego terminu jej wykonania jest dopuszczalna i można jej dokonać, jeżeli ziściły się przesłanki określone w art. 144 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Link do opinii: https://www.uzp.gov.pl/strona-glowna/slider-aktualnosci/zmiana-umowy-po-uplywie-umownego-terminu-wykonania-zamowienia/dopuszczalnosc-zmiany-umowy-o-zamowienie-publiczne-po-uplywie-umownego-terminu-wykonania-zamowienia
