Czym jest CID?
26 lutego 2025 r. Komisja Europejska opublikowała nową strategię przemysłową Clean Industrial Deal („CID”). CID to kompleksowy unijny dokument strategiczny, którego celem jest wzmacnianie konkurencyjności europejskiego przemysłu, przy jednoczesnym kontynuowaniu działań na rzecz dekarbonizacji i wykorzystywaniu ich do osiągnięcia tego celu. CID zakłada transformację przemysłu unijnego powiązaną z przyspieszeniem dekarbonizacji, rozwojem przemysłu clean tech oraz wsparciem innowacji, w tym w zakresie osiągnięcia neutralności technologicznej.
Jakie są cele CID?
Działania KE i innych organów unijnych mają skupiać się na następujących obszarach:
- Wsparcie przemysłu energochłonnego: CID przewiduje przeciwdziałanie problemom przemysłu energochłonnego związanym ze wzrostem cen energii i gazu, a także ze skomplikowanymi regulacjami.
- Obniżenie kosztów energii: KE zapowiada przedstawienie planu na rzecz przystępnej cenowo energii (ang. Action Plan for Affordable Energy), a także inne działania
(m.in. propagowanie umów PPA we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, obniżenie opodatkowania energii). - Rozwój przemysłu clean tech: rozwój sektora czystych technologii ma być priorytetem unijnym. Wsparcie w rozwoju tego rodzaju przemysłu ma zapewnić m.in. Fundusz Konkurencyjności.
- Zwiększenie inwestycji publicznych i prywatnych: dzięki instytucjom finansowym, takim jak Industrial Decarbonisation Bank, czy instrumentom inwestycyjnym, takim jak zmodyfikowany program InvestEU, UE planuje zwiększyć inwestycje w energetykę, przemysł i systemy transportowe o około 480 miliardów euro w porównaniu do poprzedniej dekady.
- Wsparcie gospodarki o obiegu zamkniętym: nowe przepisy (np. planowany Circular Economy Act) mają przyczynić się do zwiększenia recyklingu i odzysku surowców strategicznych, zmniejszając zależność od dostawców zewnętrznych.
CID – założenia legislacyjne
CID zakłada stworzenie ram prawnych, które umożliwią przedsiębiorstwom inwestowanie w technologie niskoemisyjne i innowacyjne rozwiązania. KE planuje zarówno przyjęcie nowych aktów prawnych, jak i zmiany w funkcjonujących już systemach (np. CBAM). Kluczowe elementy to:
- Industrial Decarbonisation Accelerator Act: ma przewidywać rozwiązania prawne prowadzące do przyspieszenia procedur związanych z dekarbonizacją oraz dostępem podmiotów działających w przemyśle do zielonej energii. Projekt ma przewidywać m.in. digitalizację procedury czy udział AI w analizie danych.
- Critical Raw Materials Act: ma zapewnić dostęp do kluczowych surowców dla transformacji energetycznej i przemysłowej, między innymi poprzez uniezależnienie unijnej gospodarki od dostaw surowców strategicznych z państw trzecich. W ramach działań, planowane jest powołanie Europejskiego Ośrodka ds. Surowców Strategicznych, który będzie koordynował nabywanie surowców, monitorowanie łańcucha dostaw, strategiczne rezerwy oraz opracowywanie instrumentów finansowych wspierających inwestycje.
- Akt delegowany dot. niskoemisyjnego wodoru: ma ułatwić produkcję niskoemisyjnego wodoru i zapewnić wsparcie inwestycji w tym sektorze gospodarki.
- Circular Economy Act: ma wprowadzić nowe przepisy w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym mające na celu usprawnienie odzysku i recyklingu surowców strategicznych oraz redukcję zależności od importu. Nowe przepisy będą zakładały m.in. rozwój jednolitego rynku i swobodnego przepływu surowców strategicznych oraz recyklatów.
- Energy Taxation Directive (ETD): CID wskazuje na konieczność ukończenia procedury legislacyjnej dot. zmiany dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Nowelizacja ma umożliwiać obniżenie podatku od energii elektrycznej dla gałęzi przemysłu o wysokim zużyciu energii. KE ma także wydać rekomendacje w kwestii opłat sieciowych zakładające m.in. ujednolicenie metodologii taryfowej.
- Przepisy dotyczące CBAM: Uproszczenie i rozszerzenie mechanizmu granicznej korekty emisji, na podstawie raportu, który ma zostać stworzony przez KE.
Terminarz najważniejszych prac
Termin | Działanie / Akt prawny | Zakres |
Q1 2025 | Action Plan on Affordable Energy | Przedstawienie planu obniżenia kosztów energii dla przemysłu |
Q1 2025 | Akt delegowany dotyczący niskoemisyjnego wodoru | Ustalenie zasad produkcji wodoru o niskiej emisji |
Q2 2025 | Rekomendacje dot. opłat sieciowych | Propozycje zmian w metodologii ustalania taryf przesyłu energii |
Q4 2025 | Industrial Decarbonisation Accelerator Act | Nowy akt prawny z zakresu dekarbonizacji |
Q4 2025 | Rekomendacje dot. opodatkowania energii | Rekomendacje dotyczące obniżenia opodatkowania powiązane ze zmianą ETD |
Q4 2026 | Circular Economy Act | Wprowadzenie nowych ram prawnych dla gospodarki o obiegu zamkniętym |
Q4 2026 | EU Critical Raw Materials Centre | Utworzenie Europejskiego Ośrodka ds. Surowców Strategicznych |
W czym możemy pomóc?
- Analizujemy wpływ nowych regulacji na działalność Klienta.
- Rekomendujemy działania dostosowujące do nowych wymogów.
- Doradzamy w procesie transformacji energetycznej oraz przy projektach OZE.