W dniu 27 listopada 2024 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii („Nowelizacja”), istotnie zmieniającą funkcjonowanie systemu wsparcia dla odbiorców przemysłowych, tj. podmiotów energochłonnych, dla których koszty zakupu energii elektrycznej stanowią znaczącą cześć ich wydatków. Nowelizacja rozszerza listę podmiotów uprawnionych do skorzystania z pomocy publicznej udzielanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki („Prezes URE”) oraz zwiększa jej dotychczasowy wymiar, nakładając jednocześnie kilka dodatkowych obowiązków. . Nowelizacja została już przekazana Prezydentowi do podpisu i w najbliższych dniach najprawdopodobniej dojdzie do jej opublikowania w Dzienniku Ustaw.
Rozszerzenie listy podmiotów uprawnionych do ulgi
Aktualnie system wsparcia odbiorców przemysłowych polega na udzieleniu ulgi w wolumenie energii elektrycznej, w stosunku do której istnieje obowiązek umorzenia świadectw pochodzenia oraz ponoszenia opłaty zastępczej i kogeneracyjnej. Ulga aktualnie wynosi 20%, 40% albo 85%, w zależności od tzw. współczynnika intensywności zużycia danego odbiorcy przemysłowego.
Nowelizacja przewiduje zmianę ww. modelu, zgodnie z którą wysokość ulgi będzie zależała od PKD przeważającej działalności gospodarczej podmiotu ubiegającego się o przyznanie ulgi. Lista PKD została jednocześnie rozszerzona o nowe rodzaje działalności z branży, m.in.: (i) spożywczej, (ii) włókienniczej, (iii) budowlanej, (iv) chemicznej, (v) metalurgicznej, (vi) górniczej, (vii) elektronicznej i elektrycznej, oraz (viii) motoryzacyjnej[1].
Nowelizacja dla większości odbiorców przemysłowych przewiduje zwiększenie wymiaru udzielanej ulgi do 85% albo 75% wolumenu energii elektrycznej zwolnionej z obowiązku umarzania świadectw pochodzenia oraz ponoszenia opłaty zastępczej i kogeneracyjnej.
Nowe obowiązki odbiorców przemysłowych
Nowelizacja wprowadza również szereg nowych obowiązków dla odbiorców przemysłowych. Pierwszym z nich jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i złożenie stosowego sprawozdania potwierdzającego spełnienie ww. obowiązku. Za spełnienie tego obowiązku będzie uznawało się:
- realizację inwestycji służących poprawie efektywności energetycznej wskazane w audycie energetycznym przedsiębiorstwa, dla których okres zwrotu nie przekracza 3 lat (jeżeli brak jest wskazania takich inwestycji w audycie energetycznym przedsiębiorstwa – warunek zostaje uznany za spełniony), albo
- zakup min. 30% energii zużytej na potrzeby własne ze źródeł zapewniających uniknięcie emisji (gwarancji pochodzenia), albo
- poniesienie nakładów finansowych min. 50% udzielonego wsparcia na przedsięwzięcie mające na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.
Kolejnym, nowym obowiązkiem podmiotów przemysłowych będzie konieczność ponoszenia tzw. „opłaty wyrównawczej”, w przypadku gdy koszt zakupu świadectw pochodzenia, opłaty zastępczej oraz opłaty kogeneracyjnej będzie niższy niż 0,5 euro za 1 MWh energii elektrycznej zakupionej i zużytej na własny użytek.
Zmiana terminów ustawowych
Uchwalone zmiany dotyczą również terminów ustawowych – zgodnie z Nowelizacją termin do złożenia Prezesowi URE:
- oświadczenia o chęci skorzystania z systemu wsparcia dla odbiorców przemysłowych – został zmieniony z 30 listopada, na 15 listopada roku poprzedzającego (od momentu wejścia w życie Nowelizacji, dotychczasowi odbiorcy przemysłowi w terminie 20 dni mają obowiązek przedłożenia do Prezesa URE skorygowanego oświadczenia dot. roku 2025 i dołączenia opinii biegłego rewidenta sporządzonej w zakresie określonym w Nowelizacji, tj. rozszerzonej o potwierdzenie prawidłowości określenia przeważającego PKD oraz potwierdzenie, że podmiot nie znajduje się w trudnej sytuacji w rozumieniu przepisów unijnych);
- sprawozdania informacyjnego potwierdzającego spełnienie obowiązków przewidzianych w ustawie o odnawialnych źródłach energii – został zmieniony z 31 sierpnia, na 31 lipca każdego roku za rok poprzedni.
Dodatkowo, Nowelizacja wprowadza termin do uiszczenia opłaty wyrównawczej na dzień 30 czerwca każdego roku za rok poprzedni oraz wprowadza termin do złożenia sprawozdania dot. ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w terminie dwóch lat za rok, w którym udzielono wsparcia (pierwsze sprawozdanie „styczniowe” za rok 2025 powinno zostać złożone do 31 stycznia 2027 roku).
Podsumowanie
Zmiany systemu wsparcia dla odbiorców przemysłowych przewidziane w Nowelizacji powinny zainteresować zarówno podmioty dotychczas korzystające ze wsparcia, jak i nowe podmioty, których przeważająca działalność na podstawie Nowelizacji będzie mogła po raz pierwszy skorzystać z tej pomocy publicznej udzielanej przez Prezesa URE. Jednocześnie z uzyskaniem wsparcia i zmniejszeniem kosztów energii elektrycznej, na uprawnionych zostaną nałożone nowe obowiązki, których wypełnienie będzie warunkowało korzystanie z tego prawa.
Pobierz alert w wersji PDF
[1] Pełna lista PKD przeważającej działalności gospodarczej, uprawniającej do skorzystania z ulgi:
- a) 0510; 0620; 0710; 0729; 0811; 0891; 0893; 0899; 1020; 1031; 1032; 1039; 1041; 1062; 1081; 1086; 1104; 1106; 1310; 1320; 1330; 1391; 1393; 1394; 1395; 1396; 1411; 1431; 1511; 1610; 1621; 1622; 1629; 1711; 1712; 1722; 1724; 1920; 2011; 2012; 2013; 2014; 2015; 2016; 2017; 2059; 2060; 2110; 2211; 2219; 2221; 2222; 2229; 2311; 2312; 2313; 2314; 2319; 2320; 2331; 2342; 2343; 2344; 2349; 2351; 2391; 2399; 2410; 2420; 2431; 2432; 2434; 2442; 2443; 2444; 2445; 2446; 2451; 2550; 2561; 2571; 2593; 2594; 2611; 2720; 2731; 2732; 2790; 2815; 3091; 3099 albo
- b) 1011; 1012; 1042; 1051; 1061; 1072; 1073; 1082; 1085; 1089; 1091; 1092; 1107; 1723; 1729; 2051; 2052; 2332; 2352; 2365; 2452; 2453; 2591; 2592; 2932.
