POSTĘPOWANIA CYWILNE:
Rozszerzenie katalogu spraw pilnych
Do spraw pilnych rozpoznawanych przez wyznaczone sądy w wypadku zamknięcia sądu właściwego z powodu COVID-19 zaliczono dodatkowo m.in.:
- postępowania prowadzone po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego,
- postępowania o ogłoszenie upadłości oraz prowadzone po ogłoszeniu upadłości,
- sprawy o wyrażenie zgody na wykonanie niektórych czynności medycznych,
- sprawy o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Wznowienie biegu terminów:
- Terminy procesowe oraz terminy prawa materialnego wynikające z przepisów prawa administracyjnego, które nie rozpoczęły biegu w związku z wejściem w życie ustawy z 31 marca 2020 r., rozpoczynają bieg, a terminy zawieszone – biegną dalej – po upływie 7 dni od wejścia w życie Tarczy antykryzysowej 3.0. Według interpretacji przyjmowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, bieg terminów wznawia się od 23 maja 2020 r.
- Czynności dokonane w trakcie zawieszenia terminów materialnoprawnych pozostają w mocy. Brak analogicznej regulacji dotyczącej czynności podjętych w czasie zawieszenia terminów procesowych, jednak należy przyjąć, że również i te czynności pozostają skuteczne.
Szczególne zasady prowadzenia rozpraw:
- W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych z powodu COVID-19 oraz rok po ich odwołaniu rozprawę przeprowadza się na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Osoby uczestniczące w rozprawie zdalnie mogą przebywać w dowolnym miejscu (nie muszą przebywać w budynku sądu przeprowadzającego rozprawę albo innego sądu).
- Rozprawę przeprowadza się w formie stacjonarnej, jeżeli jej przeprowadzenie nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nim uczestniczących
- Jeżeli nie można przeprowadzić rozprawy zdalnej, a przeprowadzenie rozprawy stacjonarnej wiązałoby się z nadmiernym zagrożeniem zdrowia, a rozpoznanie sprawy jest konieczne, można zarządzić jej rozpoznanie na posiedzeniu niejawnym. Strona może sprzeciwić się rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu niejawnym w terminie 7 dni od zawiadomienia jej o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne.
- Za zgodą prezesa sądu w rozprawie zdalnie uczestniczyć mogą także członkowie składu orzekającego, za wyjątkiem przewodniczącego oraz sędziego sprawozdawcy. Nie dotyczy to jednak posiedzenia, na którym dochodzi do zamknięcia rozprawy.
Możliwość zakończenia postępowania na posiedzeniu niejawnym:
- Jeżeli postępowanie dowodowe przeprowadzono w całości, sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym. W takim wypadku należy odebrać od stron lub uczestników postępowania końcowe stanowiska na piśmie.
- Apelację (także wniesioną przed 7 listopada 2019 r.) można rozpoznać na posiedzeniu niejawnym, chyba że strona wniesie o przeprowadzenie rozprawy w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. Ponadto rozprawę należy przeprowadzić, jeżeli zachodzi potrzeba przesłuchania świadka albo strony.
W ustawie nie znalazły się ostatecznie szczególne rozwiązania dotyczące wnoszenia i doręczania pism procesowych i sądowych w formie elektronicznej.
Ograniczenia w egzekucji z lokali mieszkalnych i nieruchomości zabudowanych budynkiem mieszkalnym służących zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika
- Wierzyciel uprawniony będzie do złożenia wniosku o wyznaczenie terminu licytacji wyłącznie w przypadku, gdy wartość egzekwowanej wierzytelności wynosi co najmniej 1/20 oszacowanej w postępowaniu egzekucyjnym wartości nieruchomości. W przypadku egzekucji prowadzonej przez kilku wierzycieli, powyższy warunek dotyczy sumy wszystkich wierzytelności przysługujących wierzycielom, którzy złożyli wniosek o przeprowadzenie licytacji.
- Termin licytacji może być wyznaczony pomimo niespełnienia powyższego warunku, jeżeli zgodę na wyznaczenie terminu wyraził dłużnik albo sąd.
- Powyższe ograniczenia nie dotyczą egzekucji należności przysługujących Skarbowi Państwa lub wynikających z wyroku wydanego w postępowaniu karnym.
- Licytacji lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika, nie przeprowadza się w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 90 dni po jego zakończeniu.
- Powyższe ograniczenia wchodzą w życie 30 maja 2020 r., ale stosuje się je również do postępowań wszczętych wcześniej, jeżeli przed 30 maja 2020 r. nie został złożony przez wierzyciela wniosek o wyznaczenie terminu pierwszej licytacji nieruchomości.
PRAWO CYWILNE:
Zakaz przewłaszczania lokali mieszkalnych na zabezpieczenie
Zgodnie z wprowadzanym art. 3871 kodeksu cywilnego, nieważna jest umowa, w której osoba fizyczna zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości służącej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych tej osoby w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą albo zawodową tej osoby. Nieważność zachodzi, jeżeli:
- wartość nieruchomości jest wyższa od sumy zabezpieczanej wierzytelności pieniężnej
i odsetek maksymalnych za okres 2 lat, - nie oznaczono wysokości zabezpieczanej wierzytelności pieniężnej,
- zawarcie tej umowy nie zostało poprzedzone dokonaniem wyceny wartości rynkowej nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę.
Sankcja nieważności dotyczy umów zawieranych po 29 maja 2020 r.
