Zmiany jeszcze są procedowane i nie weszły w życie, a już należy o nich pamiętać przy umowach długoterminowych, zwłaszcza umowach o roboty budowlane, oraz obecnie przygotowywanych zamówieniach publicznych.
Nowa regulacja
Komisja Europejska przedstawiła projekt rozporządzenia w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Projektowane Rozporządzenie UE miałoby zastąpić dotychczasowe regulacje w tym zakresie na poziomie europejskim, jak i krajowym (np. polską tzw. Ustawę zatorową). Rozporządzenie ma dotyczyć wszystkich transakcji handlowych i będzie miało zastosowanie także do umów w toku zawartych przed jego wejściem w życie.
Skrócenie terminu płatności – maksymalnie 30 dni
Rozporządzenie wprowadza w każdym przypadku obowiązek zapłaty należności w terminie 30 dni od dnia doręczenia faktury i dostawy towarów / wykonania usługi. Obecnie w polskich przepisach maksymalny termin zapłaty wynosi 60 dni (30 dni, gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny), przy czym przepisy dopuszczają w określonych przypadkach możliwość ustalania dłuższych terminów.
Odsetki będą naliczane wstecz
Przekroczenie terminu płatności będzie skutkowało automatycznym naliczaniem odsetek już od daty otrzymania przez nabywcę faktury albo odbioru przez niego towarów lub usług (w zależności, które zdarzenie późniejsze), nie od daty upływu terminu płatności.
Nowy obowiązek generalnego wykonawcy w zamówieniach publicznych
W zamówieniach publicznych generalny wykonawca będzie miał obowiązek udowodnienia zamawiającemu, w terminie 30 dni, że dokonał płatności na rzecz bezpośrednich podwykonawców. Jeżeli zamawiający nie otrzyma takiego dowodu w terminie, będzie miał obowiązek poinformować o tym właściwy organ egzekwowania prawa (w Polsce Prezesa UOKiK).
Zmiana modelu procedur odbiorowych
Rozporządzenie będzie miało wpływ na procedury odbiorowe. Należy brać to pod uwagę konstruując obecnie umowy z odległym terminem wykonania. Planowane jest bowiem znaczne ograniczenie możliwości weryfikacji towaru np. w zakresie zgodności z umową lub dokonania odbioru (np. usług, dzieła, robót budowlanych). Będzie to mogło nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach przewidzianych w prawie krajowym i tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne ze względu na szczególny charakter towarów lub usług. Strony będą miały wtedy obowiązek opisać w umowie szczegółową procedurę badania rzeczy / odbioru usług, dzieła, robót budowlanych. Czas trwania tej procedury nie będzie mógł być dłuższy niż 30 dni.
Rekompensata
Nowa regulacja wprowadza jednolitą wysokość rekompensaty, tj. kwotę 50 euro, przysługującej dostawcy za odzyskiwanie opóźnionych płatności. Rekompensata jest naliczana za każdą opóźnioną płatność w sposób “automatyczny” – nie wymaga zgłoszenia się po nią przez dostawcę. Rozporządzenie wyłącza możliwość zrzeczenia się przez dostawcę prawa do rekompensaty.