Wiosna, lato a nawet wczesna jesień to czas otwarcia ogródków w lokalach gastronomicznych. Co zrobić aby dopełnić wszelkich formalności, oraz jak uchronić się przed dotkliwymi konsekwencjami? W poniższym tekście Piotr Srebro, prawnik, adwokat z Kancelarii Prawnej Sołtysiński Kawecki & Szlęzak, odpowiada na powyższe zagadnienia.
Większość lokali gastronomicznych zlokalizowana jest w ciągu ulic, rynków, skwerów i innych miejsc, które są dostępne publicznie. W zależności od miejsca zlokalizowania ogródka restaurator powinien otrzymać odpowiednią zgodę (posiadać tytuł prawny) właściciela lub zarządcy nieruchomości, gdzie taki ogródek miałby być zlokalizowany.
W przypadku podmiotów prywatnych, taka zgoda może być wyrażona w umowie najmu, umowie dzierżawy lub umowie użyczenia. W przypadku gdy właściciel restauracji jest równocześnie właścicielem lokalu lub nieruchomości, gdzie ogródek miałby być zlokalizowany taka zgoda rzecz jasna nie jest potrzebna.
Najczęściej jednak ogródki są lokalizowane na terenach publicznych, czyli terenach których właścicielem lub zarządcą jest podmiot publiczny – najczęściej gmina lub organ odpowiadający za zarządzanie drogami publicznymi, które w większości przypadków znajdują się w tzw. pasie drogowym. Pasem drogowym w rozumieniu ustawy o drogach publicznych są na przykład chodniki, które stanowią większość miejsc zlokalizowania ogródków lokali gastronomicznych.
W takim wypadku należy wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego do organu, który jest zarządcą drogi i tak w przypadku dróg gminnych – jest to najczęściej wójt, burmistrz, lub prezydenta miasta, a w przypadku dróg powiatowych – zarząd powiatu albo prezydenta miasta.
W przypadku większych miast, takich jak chociażby Warszawa, Kraków czy Gdańsk, zarządzaniem drogami może zajmować się specjalnie powołana do tego jednostka, np. zarząd dróg miejskich.
Od czego zależy uzyskanie zgody na ogródek letni?
Zezwolenie na zajęcie pasa drogowego ma charakter decyzji uznaniowej. Oznacza to, że organ nie ma obowiązku wydania takiego zezwolenia po spełnieniu przez wnioskodawcę określonych przesłanek. Co istotne, w uzasadnionych przypadkach organ może odmówić restauratorowi wydania zezwolenia, np. ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego.
Pewne ograniczenia co do wyglądu ogródka mogą wynikać z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, o ile dla danego terenu taki plan obowiązuje.
Należy również sprawdzić, czy ogródek ma być usytuowany na terenie objętym ochroną konserwatorską – wówczas konieczne będzie uzyskanie zgody konserwatora zabytków.
Zwróćmy również uwagę czy w danej miejscowości obowiązuje uchwała krajobrazowa, która również może wprowadzać dodatkowe obostrzenia, np. w przypadku reklam.
A co jeżeli nie uzyskam zezwolenia?
Prowadzenie ogródka restauracyjnego bez stosownego zezwolenia na zajęcie pasa drogowego jest obarczone karą która wynosi dziesięciokrotność standardowej opłaty. W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że sama opłata za zajęcie pasa drogowego na ogródek gastronomiczny jest wskazana w uchwale rady gminy/miasta i jest obliczana jako stawka dzienna za zajęcie 1 mkw. powierzchni pasa drogowego (np. w Warszawie taka stawka wynosi od 1,50 zł do 3,15 zł za jeden dzień za 1 m2).
Co ważne taka sama kara może spotkać restauratora, który narusza warunki zezwolenia, tj. zajmuje teren inny niż wskazany w zezwoleniu albo zajmuje go w innym czasie.
Co powinien zawierać wniosek o zezwolenie na otwarcie ogródka?
Szczegółowe informacje dotyczące warunków udzielania zezwoleń w tym wykaz dokumentów jakie należy złożyć znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego. Oprócz podstawowych informacji jak wskazanie wnioskodawcy, celu zajęcia pasa drogowego oraz planowanego okresu zajęcia pasa drogowego należy dołączyć:
- szczegółowy plan sytuacyjny w skali 1:1000 lub 1:500, z zaznaczeniem granic i podaniem wymiarów planowanej powierzchni zajęcia pasa drogowego, a w przypadku umieszczenia reklamy – z podaniem jej wymiarów, a także
- zatwierdzony projekt organizacji ruchu, jeżeli zajęcie pasa drogowego wpływa na ruch drogowy lub ogranicza widoczność na drodze albo powoduje wprowadzenie zmian w istniejącej organizacji ruchu pojazdów lub pieszych.
Wymogi dotyczące wniosku o udzielenie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego pod ogródek gastronomiczny mogą się różnić w zależności od indywidualnych wytycznych zarządcy drogi. Są one zazwyczaj określone w uchwale rady gminy/miasta, dostępnej na stronie internetowej czy też siedzibie urzędu.
Mam pozwolenie, czy to już wszystko?
Każdy restaurator powinien pamiętać że każda czynność, która mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie pasa drogowego może prowadzić do cofnięcia zezwolenia. Warto pamiętać o tym, że rozpostarcie parasola poza teren wyznaczony w zezwoleniu może zostać uznane za naruszenie warunków otrzymanego zezwolenia i wiązać się z nałożeniem opisanej wyżej kary administracyjnej.
Ogródek letni powinien być czynny jedynie w godzinach pracy lokalu i działać z poszanowaniem zasad współżycia społecznego, a w szczególnie w zakresie przestrzegania ciszy nocnej.
W przypadku zamiaru oferowania sprzedaży alkoholu w ogródku letnim, restauratorzy powinni sprawdzić również zakres otrzymanej koncesji. W niektórych przypadkach koncesja może być ograniczona wyłącznie do lokalu gastronomicznego – w takim przypadku trzeba będzie wystąpić o zmianę koncesji.
Źródło: Raport Restauratora, autor: Piotr Srebro
