mec. Tomasz Kański, Dziennik Gazeta Prawna, Akademia Prawa Gospodarczego 1374
Jedną z możliwości podziału spółki kapitałowej (akcyjnej lub z ograniczoną odpowiedzialnością) jest wydzielenie z niej innej spółki.
Czy w przypadku takiego podziału do spółki wydzielonej powinni przystąpić wszyscy wspólnicy spółki dzielonej?
Kodeks spółek handlowych nie reguluje bezpośrednio tej kwestii. Większość komentatorów uznaje, że przy podziale przez wydzielenie do spółki wydzielonej nie muszą przystępować wszyscy wspólnicy spółki dzielonej. Możliwe są zatem dwa scenariusze: do spółki wydzielonej przejdą wszyscy wspólnicy (akcjonariusze), proporcjonalnie rozdzielając między siebie udziały lub akcje spółki wydzielonej, lub też do spółki wydzielonej przejdą tylko niektórzy z nich.
W każdym przypadku zasady wymiany udziałów spółki dzielonej na udziały lub akcje spółki wydzielonej i przejścia wspólników muszą być określone w planie podziału (art. 534 par. 1 pkt 2 i 8 k.s.h.). Muszą też być zaakceptowane przez wspólników spółki dzielonej. Jeżeli zasady te – w opinii części wspólników – naruszają ich interesy, mogą oni zaskarżyć uchwałę o podziale. Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 544 par. 3 k.s.h. uchwała o podziale nie może być zaskarżana w związku z zastrzeżeniami związanymi ze stosunkiem wymiany udziałów lub akcji, o którym mowa w art. 534 par. 1 pkt 2 k.s.h. Jednak podstawą zaskarżenia uchwały przez niezadowolonych wspólników spółki dzielonej mogą być zastrzeżenia dotyczące podziału udziałów (akcji) spółki wydzielonej (art. 534 par. 1 pkt 8). Jest to zagadnienie inne niż parytet wymiany, o którym mowa w art. 534 par. 1 pkt 2 k.s.h.
Możliwość zaskarżenia uchwały o podziale jest ważna dla wspólników mniejszościowych. Wspólnicy większościowi mogliby bowiem starać się wykorzystać możliwość przejścia do spółki wydzielonej tylko niektórych wspólników i np. pozostawić wspólników mniejszościowych w spółce dzielonej pozbawionej zasadniczych aktywów. Sami zaś mogliby kontynuować działalność w spółce wydzielonej, do której zostałaby przeniesiona zasadnicza część dotychczasowej działalności spółki dzielonej.