Gazeta Prawna, mec. Jarosław Bieroński
Zwiększa się liczba Polaków posiadających udziały i akcje w zagranicznych spółkach oraz obligacje emitowane za granicą. Wielu z nich ma wątpliwości, czy powinni zapłacić podatek dochodowy ze zbycia takich walorów. Czy w Polsce trzeba ponownie zapłacić podatek, jeżeli dochód został już opodatkowany w innym kraju, oraz jakie koszty można odliczyć?
Od zagranicznych dochodów ze zbycia udziałów, akcji i innych papierów wartościowych, np. ze sprzedaży obligacji na zagranicznej giełdzie, Polacy powinni zapłacić podatek w Polsce w wysokości 19 proc. dochodu. Przepis art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa ten dochód jako nadwyżkę przychodów ze zbycia takich walorów nad kosztami uzyskania przychodów. Kosztami tymi są wydatki na zakup udziałów, akcji lub innych papierów wartościowych, a także inne związane z tym wydatki, np. zagraniczne prowizje maklerskie, zagraniczne opłaty bankowe, opłaty rejestracyjne, wynagrodzenie doradców, odsetki od kredytu na zakup walorów i odsetki na rzecz poprzedniego posiadacza obligacji. Jednak koszty nie podlegają odliczeniu, gdy dotyczą obligacji (i innych papierów wartościowych) przedstawionych emitentowi do wykupu w terminie zapadalności. Nie powstaje wtedy dochód ze zbycia obligacji, lecz przychód z tytułu dyskonta (odsetek), od którego nie można odliczyć żadnych kosztów (art. 30a ust. 6 ustawy o PIT). Może się zatem okazać bardziej korzystna wcześniejsza sprzedaż niż czekanie do dnia wykupu obligacji. Wtedy można potrącić wymienione koszty i zmniejszyć w ten sposób podatek.
Podatnik powinien ustalić, czy między Polską a krajem uzyskania dochodu obowiązuje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Większość tych umów zwalnia Polaków z zagranicznego podatku. Z braku umowy podatkowej (albo gdy wyjątkowo przewiduje ona zapłatę podatku w obu krajach) podatek zapłacony za granicą można odliczyć od podatku polskiego, ale ewentualną nadwyżkę podatku polskiego należy zapłacić w Polsce. Zgodnie art. 30b ust. 6 ustawy o PIT dochody te należy wskazać dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-38 (w części C, w pozycjach 22 i 23) – do końca kwietnia następnego roku. Wtedy też trzeba zapłacić podatek do urzędu skarbowego. Do zeznania należy załączyć informację PIT/ZG o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym tam podatku (część C. 3.) – odrębnie dla każdego kraju, w którym osiągnięto taki dochód. Załącznika nie wypełnia się odnośnie do kraju, w którym transakcje te przyniosły stratę.
