Gazeta Prawna, Akademia Prawa Gospodarczego, mec. Tomasz Kański
Czy zarząd może udzielić jednemu ze swoich członków pełnomocnictwa np. do zawarcia określonej umowy lub określonego typu umów?
Zarząd spółki z o.o. jest uprawniony do reprezentowania jej i składania w jej imieniu oświadczeń woli na zasadach określonych w umowie spółki. Umowa może przewidywać konieczność współdziałania kilku członków zarządu (reprezentacja łączna) lub też uprawniać każdego z członków zarządu do samodzielnego reprezentowania spółki (reprezentacja indywidualna). W przypadkach gdy umowa spółki określa wymóg reprezentacji łącznej, powstaje pytanie, czy zarząd może udzielić jednemu ze swoich członków pełnomocnictwa np. do zawarcia określonej umowy lub określonego typu umów.
Zarysowały się dwa stanowiska. Przeciwnicy takiego rozwiązania podnosili zarzut obejścia zasad reprezentacji spółki, wskazując, że dopuszczenie udzielania pełnomocnictw członkom zarządu, w przypadku gdy w umowie przewidziano reprezentację łączną, będzie prowadzić do obchodzenia takiego ograniczenia.
Zwolennicy tego rozwiązania wskazywali na brak ustawowych przepisów zakazujących udzielania takich pełnomocnictw, a także podkreślali, że udzielenie pełnomocnictwa przez zarząd musi nastąpić zgodnie z zasadami reprezentacji, co czyni nietrafnym argument o obchodzeniu zasad reprezentacji łącznej. Wskazywano, że zasady reprezentacji określone w umowie dotyczą zarządu, ten zaś może decydować w ramach posiadanych uprawnień, czy przy danej czynności spółka ma być reprezentowana przez zarząd czy też przez pełnomocnika. Ponadto, skoro zarząd może udzielić pełnomocnictwa obcej osobie, to udzielenie pełnomocnictwa członkowi zarządu jest rozwiązaniem korzystniejszym dla spółki, gdyż wiedza członka zarządu o spółce jest najczęściej większa aniżeli osoby trzeciej, a co za tym idzie, udzielenie pełnomocnictwa członkowi zarządu wiązać się będzie z mniejszym ryzykiem dla spółki.
Za dopuszczalnością udzielania pełnomocnictw poszczególnym członkom zarządu w sytuacji gdy umowa spółki przewiduje reprezentację łączną, opowiedział się także Sąd Najwyższy (uchwała z 23 sierpnia 2006 r; III CZP 68/06). Sąd wskazał na brak ustawowego zakazu udzielania pełnomocnictw członkom zarządu, a także zaznaczył, że dla udzielenia pełnomocnictwa konieczne jest działanie spółki reprezentowanej przez zarząd zgodnie z zasadami reprezentacji określonymi w umowie spółki, zaś udzielenie takiego pełnomocnictwa nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa i pewności obrotu. Sąd przypomniał także, że w przypadku działania na podstawie pełnomocnictwa pełnomocnik jest zobowiązany do ujawnienia takiej informacji drugiej stronie czynności, tak aby mogła ona samodzielnie ustalić, czy rzeczywiście ma do czynienia z pełnomocnikiem spółki.
Tomasz Kański, radca prawny, partner w Kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak
Źródło: Akademia Prawa Gospodarczego Gazety Prawnej
