Gazeta Prawna, Tygodnik Podatkowy nr 185, Piotr Andrzejak
EKSPERT WYJAŚNIA
W jaki sposób należy ustalić i rozliczyć dochód wspólnika spółki osobowej w przypadku zbycia przez spółkę przedmiotu wkładu niepieniężnego?
PIOTR ANDRZEJAK
radca prawny, doradca podatkowy w Zespole Podatkowym Kancelarii Sołtysiński Kawecki i Szlęzak
Przychodem z kapitałów pieniężnych jest m.in. nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną objętych w zamian za wkład niepieniężny. Nie budzi zatem znaczących wątpliwości, także po stronie organów skarbowych, stanowisko, zgodnie z którym wartość udziału w spółce jawnej lub komandytowej, jak również nominalna wartość akcji objętych w spółce komandytowo-akcyjnej objętych w zamian za aport, nie stanowi przychodu wspólnika (akcjonariusza). Dotyczy to także przypadku, gdy wartość rynkowa wnoszonego wkładu niepieniężnego jest wyższa od wartości nominalnej obejmowanych akcji spółki komandytowo-akcyjnej.
Ponieważ w myśl art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o PIT to nie spółki osobowe, ale ich wspólnicy (akcjonariusze) są podatnikami w zakresie dochodów realizowanych przez spółkę osobową, podstawowego znaczenia nabiera kwestia określenia zasad ustalania dochodu wspólnika w przypadku zbycia przez spółkę przedmiotu wkładu niepieniężnego. Alokacja przychodu i kosztów następuje zgodnie z udziałem w zysku spółki określonym w umowie spółki (a w przypadku braku takiej regulacji w częściach równych z innymi wspólnikami).
Dla ustalenia podstawy opodatkowania w odniesieniu do zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabytych przez spółkę w drodze aportu należałoby przyjąć, na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o PIT, że podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy ceną sprzedaży a wartością początkową zbywanych środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych wykazaną w ewidencji środków trwałych, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tych środków trwałych i wartości niematerialnych lub prawnych w okresie poprzedzającym odpłatne zbycie. Stanowisko takie potwierdzane jest w ostatnim okresie przez organy skarbowe, np. w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 kwietnia 2008 r. (sygn. IPPB1/415-123/08-3/JB) czy też decyzji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 czerwca 2007 r. (sygn. 1401/BP-I/006-1136/06/KS).
Jeżeli jednak przedmiotem aportu były składniki majątkowe przeznaczone do odsprzedaży, które nie stanowią środków trwałych lub wartości niematerialnych lub prawnych w rozumieniu przepisów ustawy o PIT, obowiązujące przepisy nie dają już jasnej odpowiedzi w zakresie ustalania kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia takich składników majątkowych. Nie znajdą w takim przypadku bowiem zastosowania regulacje wskazane w art. 24 ust. 2 ustawy. Bez względu na cel aportu, wartość przedmiotu aportu oznaczana jest w umowie spółki w kwocie nieprzekraczającej wartości rynkowej przedmiotu wkładu. Można zatem przyjąć, że koszt zbycia przez spółkę osobową przedmiotu aportu przeznaczonego do odsprzedaży oznacza się w wysokości wartości przedmiotu wkładu określonej w umowie spółki (tj. nie wyższej od wartości rynkowej na dzień aportu). Organy skarbowe przychylają się do takiej konkluzji, np. w postanowieniu naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z 26 września 2007 r. (sygn. PD-2/415-15/07) czy też interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 lipca 2008 r. (sygn. IPPB1/415-520/08-7/TS).