mec. Tomasz Kański, AKADEMIA PRAWA GOSPODARCZEGO CZ. 692, Dziennik Gazeta Prawna
Czy wspólnicy, zatwierdzając roczne sprawozdanie finansowe wykazujące stratę, mogą postanowić o jej pokryciu przez obniżenie kapitału zakładowego spółki?
Rozwiązanie takie jest dopuszczalne, pod warunkiem że dotychczasowy kapitał zakładowy jest wyższy od ustawowego minimum. O możliwości pokrycia straty obniżeniem kapitału zakładowego stanowią przepisy działu kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) poświęconego spółce akcyjnej. Zgodnie z art. 457 par. 1 pkt 2 k.s.h. nie trzeba przeprowadzać postępowania konwokacyjnego, gdy obniżenie kapitału zakładowego ma na celu wyrównanie poniesionych strat.
W doktrynie zgodnie przyjmuje się, że – mimo braku podobnych przepisów w dziale regulującym działanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – także w jej przypadku wspólnicy mogą postanowić obniżyć kapitał zakładowy w celu pokrycia poniesionej straty.
Jednak takie obniżenie kapitału spółki z o.o.wiąże się z obowiązkiem przeprowadzenia postępowania konwokacyjnego (patrz art. 264 k.s.h.). Zróżnicowanie skutków obniżenia kapitału zakładowego w dwóch rodzajach spółek kapitałowych jest zdecydowanie nieuzasadnione i pozostaje mieć nadzieję, że przepisy te zostaną ujednolicone w przyszłości.
Obniżenia kapitału zakładowego można dokonać bądź przez dobrowolne umorzenie części udziałów (akcji), bądź przez obniżenie wartości nominalnej wszystkich udziałów (akcji). W obu przypadkach należy pamiętać o konieczności zachowania kapitału zakładowego w minimalnej wysokości. Dodatkowo, druga z metod jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy dotychczasowa wartość nominalna udziałów (akcji) przewyższa odpowiednie minimum ustawowe – 50 zł dla udziału i 1 grosz dla akcji. Obniżenie wartości nominalnej musi dotyczyć wszystkich udziałów (akcji) z uwagi na kodeksowy wymóg równej wartości nominalnej udziałów i akcji (art. 153 i 302 k.s.h.).
Podejmując uchwałę o obniżeniu kapitału,wspólnicy powinni wyraźnie wskazać cel obniżenia, tj. pokrycie straty. Warto także przewidzieć, że ewentualna różnica między wartością obniżenia kapitału zakładowego a wysokością pokrywanej straty jest przekazywana na kapitał rezerwowy spółki.