Robert Gawałkiewicz
Partner
Robert.Gawalkiewicz@skslegal.pl
Anna Kratiuk – Kremer
Senior associate
Anna.Kratiuk@skslegal.pl
W dniu 1 stycznia 2017 r. weszła w życie Ustawa z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców („Nowelizacja”), która, między innymi, wprowadziła do KC instytucję tzw. prokury łącznej nieprawidłowej (niewłaściwej), tj. takiej, która pozwala prokurentowi dokonywać czynności w imieniu spółki jedynie wspólnie z członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej. Ponadto, Nowelizacja wprowadziła szereg zmian również w innych aktach prawnych (w tym np. Kodeksu spółek handlowych, Kodeksu pracy, Prawa budowlanego, Ustawy o rachunkowości, Ordynacji podatkowej).
ORZECZENIE SĄDU NAJWYŻSZEGO Z DNIA 30 STYCZNIA 2015 R.
W dniu 30 stycznia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów wydał uchwałę, w której uznał tzw. prokurę łączną nieprawidłową (niewłaściwą) za niedopuszczalną. Skutki uchwały – nieważność czynności podejmowanych przez prokurentów niewłaściwych – dotyczyły jednakże tylko czynności dokonanych po podjęciu wskazanej powyżej uchwały (uchwała nie wpłynęła na ważność czynności prawnych dokonanych przed 30 stycznia 2015 r.).
NOWELIZACJA KC Z DNIA 16 GRUDNIA 2016 R.
Zgodnie z Nowelizacją, możliwe jest ustanowienie w spółce:
- Prokury łącznej, upoważniającej do działania z innym prokurentem, lub z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej;
- Prokury „swoiście łącznej”, która upoważnia tylko do działania z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowe (nie zaś z drugim prokurentem).
RYZYKA
Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w toku prac nad Nowelizacją w formie niewiążącej opinii, uchwały organów spółek ustanawiające prokury łączne niewłaściwe (nieprawidłowe) podjęte przed wejściem w życie Nowelizacji uznać należy za „wadliwe”. Nie jest przy tym jasne, czy pogląd ten dotyczy jedynie prokur ustanowionych po dacie wydania orzeczenia Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2015 r., a przed wejściem w życie komentowanej nowelizacji, czy także prokur ustanowionych wcześniej, tj. przed wydaniem tego orzeczenia przez Sąd Najwyższy.
Poglądy wyrażone przez Sąd Najwyższy w przytoczonej opinii nie są wiążące. Nie możemy jednak wykluczyć, że sądy będą kierowały się nimi w swojej praktyce.
KONSEKWENCJE
Od dnia 1 stycznia 2017 r., na podstawie Nowelizacji, dopuszczalne jest (ponownie) ustanawianie prokury łącznej niewłaściwej (nieprawidłowej).
Z uwagi na powyżej opisane ryzyko w przypadku, gdy prokurent „niewłaściwy” działa na podstawie powołania do pełnienia tej funkcji sprzed 1 stycznia 2017 r. proponujemy, dla uniknięcia wątpliwości, ponowne udzielenie takiej prokury.