mec. Tomasz Kański, Dziennik Gazeta Prawna, Akademia Prawa Gospodarczego 1233
Posiadacze tzw. akcji niemych, co do zasady, nie mają prawa głosu podczas walnych zgromadzeń w spółkach. Główną zaletą akcji niemych jestz kolei ich uprzywilejowanie przy wypłacie dywidendy.
Na czym konkretnie to uprzywilejowanie polega?
Do akcji niemych nie jest stosowane ograniczenie wypłat do wysokości 150 proc. dywidendy przypadającej na akcje nieuprzywilejowane. To oznacza, że tego rodzaju akcje nieme mogą przynieść ich posiadaczom kwotę, która przewyższa więcej niż o połowę dywidendę przeznaczoną do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywilejowanych. Jak z tego wynika, statut spółki może przyznawać akcjom niemym uprzywilejowanie dywidendowe znacznie przekraczające wspomniane wyżej ograniczenie. Statut może także określać uprzywilejowanie dywidendowe w relacji do wartości nominalnej akcji.
Akcje nieme mogą także korzystać z prawa pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi akcjami. Ponadto statut spółki akcyjnej może przewidywać prawo do tzw. wyrównania dywidendowego. Jeżeli w danym roku posiadacz akcji niemych nie otrzymał całości lub części dywidendy, do jakiej był uprawniony, akcjonariusz taki będzie uprawniony do otrzymania wyrównania w ciągu najbliższych trzech lat obrotowych. Wyrównanie takie przysługuje akcjonariuszowi niezależnie od dywidendy wypłacanej w kolejnych latach obrotowych.
Warto też wspomnieć, że z akcjami niemymi związane są także uprawnienia natury korporacyjnej. I tak akcje nieme uprawniają ich posiadaczy do udziału w walnych zgromadzeniach, w tym do zaskarżania podjętych uchwał (w takim przypadku nie ma oczywiście wymogu głosowania przeciwko zaskarżanej uchwale – art. 422 par. 2 pkt 2 k.s.h.). W zależności od postanowień statutu akcje nieme mogą mieć wpływ na osiągnięcie kworum. Jeżeli statut przewiduje wymóg kworum poprzez odwołanie do wielkości kapitału zakładowego, a nie liczby głosów reprezentowanych na zgromadzeniu, wówczas obecność lub nieobecność akcjonariuszy posiadających akcje nieme może zaważyć na możliwości podejmowania uchwał przez walne zgromadzenie.