Gazeta Prawna, Tygodnik Podatkowy, Mariusz Jabczyński
Zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawierają regulacje, które pozwalają podatnikom na zmniejszenie dochodu do opodatkowania w związku z dokonaniem darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego. Jakie warunki trzeba spełnić, żeby skorzystać z odliczenia?
Ustawa o PIT w art. 26 ust. 1 pkt 9 stanowi, że podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu darowizn przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy. Darowizny można także przekazywać równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych. W takim przypadku prawo do odliczenia darowizny na rzecz zagranicznej organizacji przysługuje podatnikowi po spełnieniu określonych warunków. Po pierwsze udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, że na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji działających na terytorium Polski. Po drugie istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub odrębnych ustaw, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę.
Łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu (limit odliczeń określony w ustawie o CIT wynosi 10 proc.). Na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów, jeżeli przedmiotem darowizny są towary, przy ustalaniu wartości darowizny (towaru) uwzględnia się także VAT. W związku ze zmianami w ustawie o VAT zmieniony został także art. 26 ust. 6 ustawy o PIT, zgodnie z którym od 1 stycznia 2009 r. za kwotę darowizny uważać się będzie wartość towaru wraz z podatkiem VAT w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o VAT z tytułu dokonania tej darowizny.
Dotychczas darowizny i wszelkiego rodzaju ofiary nie mogły być odliczane od przychodu jako koszty uzyskania przychodów. Znowelizowana z mocą od 1 stycznia 2009 r. ustawa o PIT przewiduje, że kosztem uzyskania przychodów będą koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc. oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc. Jeżeli podatnik zaliczy wartość przekazanej darowizny do kosztów uzyskania przychodów, wówczas nie będzie mógł już wartości tych towarów odliczać od podstawy opodatkowania.
Analogiczne regulacje wynikają z przepisów znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (por. art. 16 ust. 1 pkt 14, art. 18 ust. 1 pkt 1 i ust. 1b ustawy o CIT).
MARIUSZ JABCZYŃSKI
radca prawny w Zespole Podatkowym Kancelarii Sołtysiński Kawecki i Szlęzak