Gazeta Prawna, Akademia Prawa Gospodarczego, Tomasz Kański
Czy nowelizacja kodeksu spółek handlowych ograniczyła krąg wierzytelności, które mogą być przedmiotem zabezpieczenia przez spółkę?
Nowelizacja kodeksu spółek handlowych, która weszła w życie 5 października 2008 r., zmieniła przepisy dotyczące postępowania konwokacyjnego przeprowadzanego przez spółkę akcyjną w przypadku obniżenia jej kapitału zakładowego.
Zarząd spółki jest nadal zobowiązany ogłosić uchwalone obniżenie kapitału zakładowego. Celem ogłoszenia jest wezwanie wierzycieli do zgłaszania swoich roszczeń wobec spółki (a nie jak dotychczas sprzeciwu wobec obniżenia kapitału). Wierzyciele mają trzy miesiące – licząc od dnia ogłoszenia – na zgłaszanie swoich roszczeń wobec spółki.
Nowością jest też wprowadzenie rozróżnienia pomiędzy wymagalnymi i niewymagalnymi roszczeniami wierzycieli oraz odpowiednie zróżnicowanie obowiązków spółki. Obecnie spółka jest zobowiązana zaspokoić tylko roszczenia wymagalne. Roszczenia niewymagalne podlegają zabezpieczeniu przez spółkę, ale tylko w określonych przez znowelizowane przepisy przypadkach. I tak spółka ma obowiązek zabezpieczyć niewymagalne roszczenie, jeżeli powstało przed dniem ogłoszenia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego i zostało zgłoszone w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia spółki, zaś wierzyciel, któremu przysługuje takie roszczenie, uprawdopodobnił, że obniżenie kapitału zakładowego spółki zagraża zaspokojeniu roszczenia oraz że roszczenie nie było wcześniej zabezpieczone przez spółkę. Tylko wówczas spółka jest zobowiązana do zabezpieczenia niewymagalnego roszczenia.
Znowelizowane przepisy ograniczyły krąg wierzytelności, które mogą być przedmiotem zabezpieczenia przez spółkę. Do tej pory zabezpieczeniu podlegać mogły wszelkie roszczenia, także te powstałe po dniu ogłoszenia uchwały o obniżeniu kapitału, zaś jedynym warunkiem koniecznym do zabezpieczenia było zgłoszenie sprzeciwu przez wierzyciela w terminie trzech miesięcy od ogłoszenia. Dzięki nowym przepisom skróceniu ulegnie czas postępowania konwokacyjnego: spółka, mając mniejszą liczbę ewentualnych wierzycieli uprawnionych do żądania zabezpieczenia, będzie w stanie szybciej uporać się z zabezpieczaniem ich wierzytelności. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami zabezpieczenie niewymagalnego roszczenia powinno nastąpić poprzez złożenie przez spółkę stosownej sumy pieniężnej do depozytu sądowego.
Po upływie trzymiesięcznego terminu do zgłaszania przez wierzycieli roszczeń wobec spółki oraz po zaspokojeniu wymagalnych wierzytelności zarząd spółki będzie uprawniony do złożenia wniosku do sądu rejestrowego o rejestrację obniżenia kapitału zakładowego.