Na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany kolejny projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Zgodnie z zapowiedziami, ma on trafić do Sejmu jeszcze w pierwszym kwartale 2024 r. Przepisy mają wejść w życie po upływie 1 miesiąca od ich ogłoszenia, następnie pracodawcy będą mieli kolejny miesiąc na wprowadzenie odpowiednich procedur zgłoszeń wewnętrznych.
Podsumowanie najważniejszych założeń projektu:
- Ustanowienie wewnętrznych procedur zgłoszeniowych będzie obowiązkowe dla podmiotów, na rzecz których wykonuje lub świadczy pracę co najmniej 50 osób. Dla pozostałych podmiotów utworzenie wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń będzie fakultatywne.
- Podmioty działające w sektorze finansowym takie jak banki czy zakłady ubezpieczeń, będą miały obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń niezależnie od liczby zatrudnionych.
- Ustalenie procedury ma być poprzedzone konsultacjami z zakładową organizacją związkową (lub przedstawicielami osób świadczących pracę) trwającymi nie krócej niż 5 dni i nie dłużej niż 10 dni od dnia przedstawienia przez pracodawcę projektu procedury.
- Procedura zgłoszeń wewnętrznych wejdzie w życie po upływie 7 dni od jej ogłoszenia w sposób przyjęty u pracodawcy.
- Pracodawca będzie przekazywał informację o procedurze zgłoszeń wewnętrznych wraz z rozpoczęciem rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy.
- Pracodawca będzie zobowiązany do potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, chyba że zgłaszający nie poda adresu do kontaktu.
- Przepisy wprowadzają zakaz niekorzystnego traktowania w zatrudnieniu osoby zgłaszającej, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia oraz osoby powiązanej ze zgłaszającym.
- Ustawodawca określa katalog naruszeń, których zgłoszenie będzie prowadziło do nadania statusu sygnalisty. Pracodawca może go rozszerzyć o naruszenia dotyczące obowiązujących w podmiocie standardów etycznych lub regulacji wewnętrznych.
Przedsiębiorcy dostaną bardzo mało czasu na wprowadzenie wewnętrznych procedur i systemów zgłaszania nieprawidłowości. Pracodawcy, u których nie działają organizacje związkowe, a którzy są zobowiązani do wprowadzenia wewnętrznych procedur, mogą już dziś wybrać przedstawicieli, którzy będą uczestniczyć w konsultacjach. Takie działanie z pewnością przyspieszy proces wprowadzania procedury po wejściu w życie ustawy.
Pracodawcy, którzy mają już wprowadzone procedury wewnętrzne, muszą pamiętać o zweryfikowaniu ich i ewentualnym dostosowaniu do ostatecznego brzemienia ustawy.
