Zespół podatkowy SK&S uzyskał dwa precedensowe wyroki potwierdzające brak zastosowania tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT w stosunku do robót budowlanych refakturowanych na najemców

Zespół podatkowy SK&S w składzie Sławomir Łuczak oraz Stanisław Gordziałkowski uzyskał dla Spółki będącej właścicielem jednego z największych centrów handlowych w Warszawie dwa precedensowe wyroki potwierdzające brak zastosowania tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT w stosunku do robót budowlanych refakturowanych na najemców (tzw. fit-out).

W stanie faktycznym obu spraw Spółka jako wynajmujący zawierała umowy najmu na podstawie, których zobowiązywała się wobec najemców do wykonania prac budowlanych w lokalach i dostosowania przedmiotu najmu do wymagań najemcy. Spółka w tym celu korzystała z usług zewnętrznej firmy budowlanej. Spółka nie uznawała się jednak za podatnika VAT tych usług, gdyż w jej ocenie firma budowlana nie działa jako podwykonawca Spółki, lecz jako główny wykonawca.

Z tym stanowiskiem nie zgodziły się jednak organy podatkowe uznając, że to Spółka jest głównym wykonawcą usług budowlanych, gdyż to ona zobowiązuje się wobec najemcy do ich wykonania. Ponadto, organy podatkowe uznały, że w niniejszej sprawie znajduje zastosowanie mechanizm refaktury usług, gdyż Spółka przenosiła następnie koszt usług budowlanych na najemcę wystawiając fakturę VAT. W konsekwencji, zgodnie z art. 8 ust. 2a Ustawy VAT organy uznały, że Spółka nabywając usługi budowlane we własnym imieniu, ale na rachunek najemcy, nabyła usługę budowlaną i sama ją wyświadczyła na rzecz najemcy. W konsekwencji, organy uznały, że firma budowlana działała jako podwykonawca Spółki i powinna wystawić na Spółkę fakturę VAT z odwrotnym obciążeniem, gdyż to Spółka była podatnikiem VAT z tego tytułu zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 w zw. z ust. 1h Ustawy VAT. Takie stanowisko wynika też z ogólnych wytycznych Ministerstwa Finansów opublikowanych na stronie internetowej MF.

Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który w dwóch wyrokach z 9 maja b.r. (sygn. III SA/Wa 2769/17 oraz III SA/Wa 2770/17) uchylił negatywne rozstrzygnięcia organu podatkowego i potwierdził stanowisko Spółki. W szczególności, w ustnym uzasadnieniu Sąd zgodził się, że firma budowlana wykonująca usługi budowlane nie jest podwykonawcą Spółki, gdyż głównym beneficjentem tych usług jest Spółka, a nie najemca (który jedynie może ponosić ich koszt w ramach kalkulacji wynagrodzenia za usługę najmu). W konsekwencji, Spółka nie działa w charakterze wykonawcy, lecz inwestora usług budowlanych i nie świadczy w rzeczywistości usługi budowlanej na rzecz najemcy, lecz kompleksową usługę najmu, nawet jeżeli dokonuje refaktury usługi budowlanej. To oznacza, że Spółka nie jest podatnikiem VAT z tytułu usług budowlanych nabywanych od firmy budowlanej, których koszt jest następnie przenoszony na najemcę (np. w formie refaktury). Ponadto, WSA zgodził się, że za takim rozumieniem tych przepisów przemawia również wykładnia celowościowa (celem tych przepisów było bowiem przeciwdziałanie nadużyciom VAT) oraz systemowa zewnętrzna (odwołująca się do pojęć funkcjonujących już w kodeksie cywilnym w przepisach dotyczących robót budowlanych).