Raport SK&S | Opłata mocowa. Audyt energetyczny przedsiębiorstwa 2

  • Zmiana terminu rozpoczęcia poboru opłaty mocowej
  • Zmiany w sposobie obliczania wysokości opłaty mocowej
  • Ulga w opłacie mocowej
  • Działania zaradcze
  • Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego

Pobierz raport w wersji PDF

 

Opłata mocowa

Ministerstwo Klimatu przekazało do konsultacji społecznych projekt ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy z dnia 23 lipca 2020 („Projekt”). Celem wprowadzanych zmian jest zapewnienie zgodności przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy z przepisami tzw. Pakietu Zimowego, jak również zmiany w zakresie terminu rozpoczęcia i sposobu naliczania opłaty mocowej, wynikające z opóźnień we wdrażaniu ustawy o rynku mocy.

Propozycje zmian w zakresie opłaty mocowej

Projekt zakłada opóźnienie terminu rozpoczęcia poboru opłaty mocowej o trzy miesiące
– z 1 października 2020 r. na 1 stycznia 2021 r.

Zgodnie z Projektem, zmianie ulegnie również sposób rozliczania poboru opłaty mocowej na ryczałtowy w odniesieniu do odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną z sieci o napięciu poniżej 1kV i mocy poniżej 16kW, innych niż odbiorcy pobierający energię elektryczną w gospodarstwach domowych. Oznacza to, że od najmniejszych odbiorców końcowych z grupy taryfowej C będzie pobierana stawka opłaty mocowej obliczana w sposób zryczałtowany – analogicznie jak dla gospodarstw domowych.

W Projekcie przewidziano samodzielną kompetencję Prezesa URE w zakresie wyznaczenia godzin szczytowego zapotrzebowania na moc, które będą podstawą do naliczenia opłaty mocowej dla odbiorców, którzy nie będą rozliczani w sposób ryczałtowy.

Prezes URE został zobowiązany do obliczenia stawki opłaty mocowej na rok dostaw 2021 i ogłoszenia jej w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie do dnia 30 listopada 2020 r.

W praktyce aktualne pozostają rozwiązania stanowiące, że opłata mocowa będzie pobierana wyłącznie od energii elektrycznej pobieranej w godzinach szczytu, które mogą zostać wyznaczone przez Prezesa URE w sposób zróżnicowany dla poszczególnych kwartałów – zarówno co do pory dnia, jak i liczby godzin objętych parapodatkiem. Mechanizm ten ma za zadanie stymulować ograniczanie zużycia energii elektrycznej w godzinach największego jej zużycia, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na budowę mocy szczytowych.

Projekt nie modyfikuje sposobu obliczania stawki opłaty mocowej odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną z sieci o napięciu powyżej 1kV i/lub mocy powyżej 16kW.

Dla tych odbiorców faktyczna wysokość stawki opłaty mocowej może być wyższa niż 45 zł/MWh i będzie zróżnicowana w zależności od liczby godzin objętych parapodatkiem. Szacunkowe wysokości stawek opłaty mocowej zaprezentowane w 2019 r. przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii zostały przedstawione poniżej i wahają się od 90 do 1000 zł/MWh.

Ulga w opłacie mocowej

Na etapie uchwalania ustawy o rynku mocy przewidywano, że odbiorcy przemysłowi (przemysł energochłonny) będą mogli skorzystać z ulg w opłacie mocowej – analogicznych do ulg w opłacie OZE, czy też ulg w opłacie kogeneracyjnej. Ulga w opłacie mocowej została faktycznie wprowadzona ustawą z 2017 r. pod warunkiem zawieszającym stwierdzenia przez Komisję Europejską, że stanowi ona pomoc państwa zgodną z rynkiem wewnętrznym (względnie wydania przez Komisję decyzji stwierdzającej, że środek ten nie stanowi pomocy państwa). Mimo upływu 2,5 roku od momentu uchwalenia ustawy o rynku mocy, notyfikacja ulgi w opłacie mocowej dla odbiorców przemysłowych nadal nie zakończyła się sukcesem, a tym samym istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie wejdzie ona w życie. Oddany do konsultacji Projekt w żadnym zakresie nie odnosi się do ulgi mocowej.

Działania zaradcze

W związku z wejściem w życie opłaty mocowej należy nie tylko uwzględnić tę pozycję w planowanych kosztach zakupu usług dystrybucji energii elektrycznej, lecz również zweryfikować możliwości zmniejszenia ciężarów związanych z tą opłatą, w tym:

  • działania w celu poprawy efektywności energetycznej, w tym zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu;
  • inwestycje we własne źródła wytwarzania (odnawialne źródła energii, instalacje kogeneracyjne);
  • inwestycje w magazyny energii, itp.

Dodatkowo, odbiorcy mają możliwość uzyskania przychodów ze świadczenia tzw. usług DSR, tj. redukcji poboru energii elektrycznej z sieci na polecenie operatora systemu przesyłowego (w wybranych godzinach, w których operator identyfikuje ryzyko braku wystarczających rezerw wytwórczych). Usługi takie mogą być świadczone na rzecz operatora zarówno bezpośrednio, jak i poprzez wyspecjalizowanego agregatora, tj. przedsiębiorcę, który posiadając bezpośrednią umowę z operatorem, zawiera z odbiorcą odpowiednią umowę o świadczenie usług DSR, przygotowuje odbiorcę do świadczenia takich usług i wypłaca uzgodnione wynagrodzenie z tytułu świadczenia tych usług. W ten sposób odbiorcy mogą czerpać przychody z usług DSR kontraktowanych przez operatora na rynku mocy (tj. świadczyć usługi finansowane z opłaty mocowej) lub w ramach innych programów DSR organizowanych przez operatora poza rynkiem mocy.

Zespół Energetyki i Projektów Infrastrukturalnych SK&S służy Państwu wsparciem w analizach związanych z identyfikacją i wdrożeniem instrumentów optymalizacji kosztu pozyskania energii elektrycznej.

Audyt energetyczny przedsiębiorstwa

W październiku 2020 r. mija cztery lata od wejścia
w życie ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, która nałożyła na przedsiębiorców obowiązek wykonywania audytów energetycznych przedsiębiorstwa nie rzadziej niż raz na 4 lata, przy czym pierwszy audyt miał zostać wykonany nie później niż 1 października 2017 r. Tym samym przedsiębiorcy, którzy wykonali audyt energetyczny przedsiębiorstwa na przełomie 2016 i 2017 r. są zobowiązani do wykonania już niebawem kolejnego audytu.

Biorąc pod uwagę czas niezbędny do realizacji audytu (w tym wykonania niezbędnych pomiarów i kalkulacji oraz sporządzenia raportu) oraz zawiadomienia regulatora o przeprowadzonym audycie, jak również obecne uwarunkowania związane ze stanem epidemii i sankcje grożące za naruszenie obowiązku przeprowadzenia audytu (kara pieniężna do 5% przychodu przedsiębiorcy w poprzednim roku podatkowym), należy pamiętać o odpowiednio wczesnym zakontraktowaniu usługi przeprowadzenia audytu energetycznego przedsiębiorstwa.

Przeprowadzenie specjalistycznego audytu energetycznego przedsiębiorstwa pozwoli również na identyfikację działań/ inwestycji, które pomogą zwiększyć efektywność energetyczną, zredukować zużycie energii i zoptymalizować koszty jej pozyskania oraz pozyskać dodatkowy przychód ze sprzedaży tzw. białych certyfikatów przyznawanych w związku z realizacją inwestycji w zakresie efektywności energetycznej.

Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego dotyczy przedsiębiorcy, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudnia powyżej 250 pracowników

lub

  • roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekroczył równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Przedsiębiorcy, którzy są powiązani kapitałowo z większym podmiotem, ale nie spełniają powyższych przesłanek zatrudnienia i finansowych, nie są zobowiązani do przeprowadzenia audytu energetycznego.

Z obowiązku przeprowadzenia audytu zwolnieni są przedsiębiorcy posiadający:

  • system zarządzania energią określony w Polskiej Normie dotyczącej systemów zarządzania energią, wymagań i zaleceń użytkowania (PN-EN ISO 50001) certyfikowany przez niezależny podmiot, lub
  • system zarządzania środowiskowego EMAS,
    – jeżeli w ramach tych systemów przeprowadzono audyt energetyczny przedsiębiorstwa.

Aby być zwolnionym z konieczności przeprowadzenia audytu przeglądy energetyczne przeprowadzane regularnie przez posiadaczy systemu zarządzania energią zgodnego z normą PN-EN ISO 50001 muszą swoim zakresem odpowiadać wymaganiom minimalnym audytu energetycznego przedsiębiorstwa określonymi w ustawie o efektywności energetycznej.

Przepisy Tarczy Antykryzysowych nie modyfikują terminu realizacji audytu energetycznego. Ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną i coraz większe zapotrzebowanie przedsiębiorstw na przeprowadzenie audytu rekomendujemy wcześniejsze zakontraktowanie wykonawcy audytu.

Sankcją za nieprzeprowadzenie audytu energetycznego jest kara pieniężna nakładana w drodze decyzji przez Prezesa URE w wysokości do 5% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Powiązane